In situ bodemsanering in oude binnenstad van Haarlem
De bodem onder de Bakenessergracht, in de oude binnenstad van Haarlem, wordt in opdracht van de Gemeente Haarlem gesaneerd. De bodem onder en direct naast de gracht bevat een grote hoeveelheid chloorkoolwaterstoffen (tri), vermoedelijk afkomstig van de nabij gelegen voormalige drukkerij Koninklijke Joh. Enschedé. Bijzonder is de sondeertechniek, waarbij met een sondeerstang – een soort grote injectienaald – organische en chemische vloeistoffen in de grond worden geïnjecteerd. De vloeistoffen stimuleren de bacteriën en die breken de verontreiniging de komende jaren langzaam af.
Injectie-installatie Bakenessergracht en kade Haarlem.
De sanering wordt uitgevoerd door Groundwater Technology uit Rotterdam, specialist in creatieve oplossingen voor complexe bodemproblemen. Projectleider Marc van Someren van de gemeente legt uit: “Van alle methoden die door de aanbieders zijn aangedragen, geeft sonderen de minste risico’s op schade aan de funderingen en casco’s van de merendeels 17e en 18e eeuwse woningen. Ook de geluidsoverlast is het minst van alle technieken.”
Het Rotterdamse van origine in-situ saneringsbedrijf haalde de opdracht naar zich toe via een Best Value Procurement-aanbesteding. Bij deze methode stelt de opdrachtgever enerzijds duidelijke eisen, maar laat anderzijds binnen deze randvoorwaarden maximale ruimte aan de oplossingen van marktpartijen.
Opslagruimte op het Spaarne.
Methodiek
De bron van de vervuiling bevindt zich op een diepte van ongeveer 13 meter en heeft de vorm van een Zeppelin: een sigaarvormige pluim van 500 meter lang, 50 meter diep en 100 meter breed. Omdat de verontreiniging op een grote diepte ligt, is er geen gevaar voor de volksgezondheid. De gemeente is desondanks wettelijk verplicht om minimaal de bron van de verontreiniging op te ruimen.
Groundwater Technology voert de sanering uit door in het brongebied onder en naast de gracht te injecteren. Met een speciaal hiervoor aangepaste sondeermachine, normaal gebruikt om dichtheid van bodemlagen te meten, injecteert het bedrijf onder hoge druk biologisch substraat, chemische vloeistoffen en fijngemalen ijzerpoeder. In sterk verontreinigde delen past men chemische omzetting toe, in minder vieze gebieden biologische omzetting. Er is om de 1,5 meter geïnjecteerd, vanaf het land en vanaf een ponton op de gracht. In totaal gaat het om 600 injecties. Ook zijn nog eens 75 injectiefilters geplaatst.
De injectie is in 2017 gestart en in april 2018 afgerond. De omzetting van de verontreiniging duurt dan nog zo’n 3 tot 5 jaar. Inmiddels blijkt de omzetting duidelijk toegenomen. De concentratie van de verontreiniging is al 50% gedaald.
