Verdachtmakingen

Zojuist heb ik op uitzendinggemist.nl de aflevering van Zembla gezien waarin de ‘misstanden’ bij ICT-aanbestedingen aan de kaak worden gesteld. Wat mij opviel was vooral hoe knap het gemaakt is. Spannende muziek, mooie beelden, strak gemonteerd. Daarbij twee goed gecaste zorgelijk kijkende hoogleraren die verontrust zijn door de ontdekkingen.
 
Hoe is het gaan rollen? Zembla heeft een USB-stick ontvangen waarop meer dan 100.000 e-mails en documenten staan van onder andere Ordina, een groot ICT-bedrijf. Op basis van deze documenten komt Zembla tot de conclusie dat Ordina bij een aanbesteding hun inschrijving mocht laten ‘reviewen’ door het bedrijf dat de opdracht begeleidde. Alle betrokkenen ontkennen dit. Iemand zegt: ‘Ik heb geen zin om in een caravan te eindigen’.
Het ‘hoogtepunt’ van de uitzending is de vermeende omkoping van ambtenaar N van de gemeente Rotterdam. N zegt in een mail: ‘Ik zal zeker aan je denken, als je maar weet dat je later ook aan mij moet denken.’ Later blijkt dat N bij Ordina wil solliciteren of gesolliciteerd heeft. Het lijkt wel duidelijk dat hij daaraan refereert. Dat is uiteraard laakbaar.
Wat in de uitzending onbelicht blijft is op welke wijze N Ordina heeft bevoordeeld. Naar mijn idee is het tegenwoordig voor een enkele persoon bijna onmogelijk om een grote Europese aanbesteding te manipuleren. Veel te veel mensen kijken mee. Goed, bij meervoudig onderhands kan een iemand wel eens een dorpsgenoot voortrekken (‘Foei, Herman’).
Wat ik ook mis zijn de bewijzen voor echte omkoping: rijdt de ambtenaar in een auto die hij nooit kan betalen? Blijkt uit zijn facebookpagina blijkt dat hij zes keer per jaar naar de Bahama’s vliegt? Draagt hij hele dure pakken? Niets van dit al, althans niet in de uitzending.
Het doet mij een beetje denken aan die verhalen over manipulatie van voetbalwedstrijden. Soms is er een verdenking tegen de rechtsback van AGOVV omdat hij in de negende minuut een bal over de zijlijn schiet voor een chinees goksyndicaat. Dat is toch niks: ik wil beelden van een verborgen camera zien waarin Ron Jans in een sauna Kenneth Vermeer een enveloppe toeschuift om vijf ballen door te laten in de bekerfinale tegen PEC.
 
Theo van der Linden
www.aanbesteding.nl
 
Theo van der Linden is directeur van VDLC, een uitgeverij/opleidingsinstituut die/dat zich uitsluitend richt op informatie over (Europese) aanbestedingen.