Eerste emissievrije binnenvaartschip

Artikel delen

Voor het eerst vaart in Nederland een elektrisch binnenvaartschip. Op 6 september startte Zero Emission Services (ZES) met de vaart van de Alphenaar. Dit is het eerste Nederlandse binnenvaartschip dat voor de aandrijving gebruik maakt van verwisselbare energiecontainers. De Alphenaar vaart tussen Alphen aan den Rijn en Moerdijk voor bierbrouwer HEINEKEN, de eerste eindklant van ZES.

elektrisch schip

Foto: ZES

Binnen transport is de binnenvaart verantwoordelijk voor 5% van de CO2-uitstoot in Nederland. Daarbij wordt 11% van de totale Nederlandse NOx emissies veroorzaakt door de binnenvaart. Om de doelen uit het Klimaatakkoord te halen heeft de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens de ambitie om in 2030 de emissies in de binnenvaart met 50% te reduceren. Voor het realiseren van dit doel is een transitie naar volledig elektrisch aangedreven vervoer over water nodig.

ZES levert de oplossing om deze systeemwijziging in werking te zetten: een compleet dienstenpakket op basis van verwisselbare energiecontainers met groene energie, open-access laadinfrastructuur en een pay-per-use betaalconcept voor scheepseigenaren. De laadstations kunnen fungeren als energy hubs die bij piekbelasting het net kunnen stabiliseren en waar ook andere voertuigen kunnen laden. Het bedrijf werd vorig jaar opgericht door ENGIE, ING, Wärtsilä en het Havenbedrijf Rotterdam, met steun van het ministerie van I&W.

ZESpacks

De ZESpacks zijn standaard 20ft containers gevuld met batterijen, die worden geladen met groene stroom. Maar in de toekomst kan dat ook waterstof, ammoniak of iets anders zijn. De energiecontainers zijn voorzien van 45 Lithium-Ion batterijmodules van totaal 2 MWh: dat is vergelijkbaar met de capaciteit van zo’n 36 elektrische auto’s. De ZESpack past verder altijd op de aansluiting, ongeacht het soort energie dat er in de container zit. Om deze reden geeft ZES de profielen voor de connector dan ook rechteloos vrij, zodat de markt met diverse leveranciers van energiecontainers kan gaan werken. ZESpacks kunnen daardoor ingezet worden om energie te leveren en op te slaan op allerlei locaties, zoals bouwplaatsen en festivals.

Groene oplossing

“Het energieconcept dat ZES in de markt zet, draagt met de besparing van zo’n 1.000 ton CO2 en 7 ton NOx per schip per jaar direct bij aan reductie van emissies. Daarbij produceren schepen die varen met ZES geen fijnstof en geluid”, zegt Willem Dedden, CEO van ZES. Het concept omvat ook de organisatie van de benodigde laadinfrastructuur en een pay-per-use constructie die schippers in staat stelt om alleen voor het gebruik van energie te betalen. De investering in ZESpacks komt voor rekening van ZES. Dedden: “ZES biedt overheden en bedrijven een kant en klare oplossing om te verduurzamen.” Eén van die bedrijven is HEINEKEN, die samen met vervoerder CCT, de eerste klant is van ZES met een tienjarig contract. ZES is ontstaan uit Groene Cirkels project om een klimaatneutrale containerpendel te realiseren tussen de Heineken brouwerij in Zoeterwoude en de haven van Rotterdam.

De ZESpacks worden geladen met gecertificeerde groene stroom op het eerste ZES laadstation op het Alpherium, de containerterminal van CCT in Alphen aan den Rijn. Dit laadstation, ontwikkeld door ENGIE, werd in april opgeleverd. In juli werd de Alphenaar omgebouwd en onder andere voorzien van de standaard connectoraansluiting om de ZESpacks te kunnen ontvangen.

Opschaling

ZES heeft de ambitie om op korte termijn op te schalen naar acht schepen, acht laadstations en veertien ZESpacks. Het bedrijf wil in 2030 30 zero emissie vaarroutes realiseren, waarmee tot 360.000 ton CO2 en 2.800 ton NOx kan worden bespaard. Om de concurrentie met fossiel varen echt aan te kunnen gaan is gelijktijdig optrekken en commitment van zowel overheid, havens en terminals als het bedrijfsleven nodig. ZES werkt nauw samen met en landelijke, regionale en lokale overheden en vooruitstrevende vervoerders zoals BCTN voor het contracteren van de volgende schepen en het ontwikkelen van het bijbehorende netwerk van laadstations, te beginnen in Rotterdam, Moerdijk en Alblasserdam.

Meer weten? Kijk op www.zeroemissionservices.nl