Duurzaam en circulair werken binnen Groenkeur

Tekst: ing. Frank de Groot
Beeld: Groenkeur

Bermgras als basis voor papier.

De uitvraag bij gemeenten en private opdrachtgevers voor groenprojecten bevat steeds vaker ook eisen op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. We zien nu bijvoorbeeld al dat de waterschappen vanaf 2023 circulair gaan uitvragen. Vanaf 2030 zullen alle overheidsaanbestedingen circulair zijn. In het programma ‘Nederland Circulair 2050’ is de kabinetsvisie op de circulaire economie neergezet. Doel is om uiterlijk in 2050 een volledig circulaire economie tot stand te brengen. De ambitie van het kabinet is om in 2030 een (tussen)doel te realiseren van 50% minder gebruik van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen).
Duurzaamheid is een breed begrip. Volgens Dick Oosthoek, directeur Stichting Groenkeur, komt er veel op de groenondernemers af: “Denk naast de aandacht voor circulariteit ook aan schonere lucht, vruchtbare bodem, goede waterkwaliteit en verbetering van biodiversiteit. De uitvraag van overheden bevat steeds meer duurzame prestatie-eisen, zoals de CO2-prestatieladder, beperking uitstoot van stikstof tijdens de werkzaamheden en verwerking van reststromen. Daarnaast zijn er eisen op het gebied van Socialer Ondernemen (PSO-ladder) en natuurlijk Ecologisch beheren (Kleurkeur).”

Dick Oosthoek, directeur Stichting Groenkeur: “Gezien de ontwikkelingen hebben dit jaar de thema’s duurzaam en circulair werken binnen Groenkeur ruim de aandacht gekregen.”

Emissieloos

Een nieuwe uitdaging is verder emissieloos werken. In 2030 wil de overheid dat de bouw- en infrasector emissievrij werken. Vanaf 2025 gelden er in veel steden zero-emmissiezones. In deze zones mogen alleen maar voertuigen mogen komen die emissievrij zijn. Het werken nabij en in Natura-2000 gebieden vereist nu al emissieloos werken. Noodzaak tot elektrificatie van het machinepark kan daar een gevolg van zijn.

“Gezien de ontwikkelingen hebben dit jaar de thema’s duurzaam en circulair werken binnen Groenkeur ruim de aandacht gekregen. Allereerst in een daarvoor speciaal in het leven geroepen klankbordgroep. En vervolgens in een gezamenlijke bijeenkomst van het college en het bestuur op 25 mei. Net als in de klankbordgroep kreeg het uitwerken van basisnormen de voorkeur van het college en het bestuur. En dan met een voorkeur voor het uitwerken van de basisnormen in de bestaande certificatieschema’s, in plaats van het uitwerken als extra optie”, zegt Oosthoek.

Complexe opgave

Voor gemeenten is het groenbeheer door alle ontwikkelingen een complexe opgave geworden. Naast circulariteit en duurzaamheid, moet er tegenwoordig ook aandacht zijn voor klimaatadaptatie. Gezien de extreme weersverschijnselen deze zomer, wordt die noodzaak alleen maar groter. “Opdrachtgevers hebben niet voldoende kennis om al deze opgaven te vertalen in het juiste groenbeheer. Groenondernemers kunnen gemeenten en private partijen daarbij ondersteunen. Maar dan moet er wel sprake zijn van aantoonbare kennis en kunde. Daarom geeft de Stichting Groenkeur bedrijfscertificaten uit die zijn gebaseerd op de internationale kwaliteitsnorm ISO 9001: 2015. Deze norm geeft aan dat het kwaliteitsmanagementsysteem van het bedrijf van hoog niveau is. Aanvullend zijn er per certificaat extra eisen geformuleerd op het aspect van vakbekwaamheid, veiligheid, wijze van werken en duurzaamheid. De bedrijfscertificaten worden onder accreditatie afgegeven. Dat toont onze onafhankelijkheid aan, dit laten we ondersteunen met onaangekondigde controles. Zo zijn we ervan verzekerd dat ook tussen reguliere audits in bedrijven aan de standaard voldoen”, legt Oosthoek uit.

Circulariteit in de praktijk

Zoals gezegd bevat de uitvraag bij gemeenten en private opdrachtgevers voor groenprojecten steeds vaker ook eisen op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. “Een mooi voorbeeld is het straatwerk in Amsterdam. Indien de bestrating wordt opgenomen, worden alle klinkers gereinigd en elders in de stad weer gebruikt. Ook de gemeente Rotterdam heeft duurzame ambities en werkt met een uitgebreid groenbestek”, zegt Oosthoek. “Een ander voorbeeld zijn gezonde bomen die weg moeten vanwege herinrichting. Dan kun je die bomen kappen, maar steeds vaker worden bomen verplaatst waarbij tevens het plantgat wordt verbeterd. En als er toch gekapt moet worden; wat doe je dan met het hout? Kun je er planken uit zagen voor hergebruik?”

De Groenkeur directeur noemt ook de verwerking van bermmaaisel: voer je het af, verbrand je het of gaat het naar een biocentrale? “Een bijzondere ontwikkeling hierbij is de MowHawk van Datacadabra, die in opdracht van de Provincie Overijssel is ontwikkeld. Dit is een slim modulair camerasysteem dat op de maaibak van een maaizuigcombinatie wordt geïnstalleerd. Dit innovatieve systeem geeft instructies aan de chauffeur om natuurvriendelijk te maaien en verkrijgt inzicht over de stand van de biodiversiteit en kwaliteit van het maaisel. Ons eigen briefpapier is bijvoorbeeld gemaakt van bermmaaisel van de N11 bij Bodegraven.”
Oosthoek besluit: “Circulariteit en duurzaamheid: je kunt er als groenondernemer niet meer omheen. Daarom vinden wij het ook zo belangrijk om circulariteit en duurzaamheid een plek te geven in de schema’s voor Boomverzorging, Groenvoorziening en Dakbegroening & Gevelbegroening. Graag horen we van groenondernemers en opdrachtgevers hoe en welke eisen we een plek kunnen geven. Wat dat betreft doe ik een oproep: neem contact met ons op!”