Parklaan Eindhoven: van sluiproute naar straatjuweel

Precies tien jaar geleden transformeerde de gemeente Eindhoven de Parklaan in de wijk Villapark van een brede asfaltbaan naar een sfeervolle straat met gebakken klinkers. Het project toont hoe straatbaksteen niet alleen esthetisch, maar ook functioneel de juiste keuze kan zijn.

Dit artikel is een redactionele bijdrage van onze kennispartner: brancheverenging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB). KNB behartigt de collectieve belangen van de Nederlandse keramische industrie. De sector omvat zowel nationale als internationale ondernemingen die de grondstof klei in een industrieel proces omzetten in een keramisch product, voor toepassing in de bouw. www.knb-keramiek.nl

Tekst: Nicole Beaujean | N.B. tekst & advies | enbee.nl

De vernieuwde Parklaan in Eindhoven met gebakken klinkers en groene bermen

Tot 2015 was de Parklaan een 8 meter brede asfaltbaan die hard rijden stimuleerde. Hoewel rioolvervanging de primaire aanleiding voor het project was, wilde de gemeente Eindhoven tegelijkertijd de verkeerskundige functie van de straat veranderen. “De Parklaan werd gebruikt als een alternatieve sluiproute voor de Fuutlaan die 100 meter verderop parallel ligt,” vertelt Martijn van Rooij, senior wegbeheerder bij de gemeente Eindhoven.

De herinrichting was een mooie aanleiding om de monumentale Parklaan meteen een andere uitstraling te geven, passend bij de villapark-status van de wijk. Villapark is een beschermd stadsgezicht en vertegenwoordigt een cruciaal stukje Eindhovense industriële geschiedenis als voormalige woonbuurt van de Philips-elite.

Gebakken klinkers in keperverband

Het project combineerde de aanleg van een nieuw vuilwater- en hemelwaterriool met straatverbetering. De oorspronkelijke asfaltbestrating werd vervangen door gebakken kleiklinkers in de kleurmix Robina/Dordogne. Langs beide zijden van de Parklaan zijn nieuwe groene stroken aangelegd, die het straatbeeld aantrekkelijker maken en de bomen meer ruimte geven om te groeien. Voor fietsers zijn comfortabele geasfalteerde fietspaden aangelegd, wat standaard is in Eindhoven.

Het ontwerp hield rekening met het karakter van het gebied en de fietsroute, vertelt Van Rooij. Het asfalt maakte plaats voor gebakken klinkers in keperverband. Een bewuste keuze: “Gebakken klinkers ontmoedigen te hard rijden. Als je er te hard overheen rijdt, voel je alle voegopeningen.”

Overzicht van de Parklaan met zebrapad en karakteristieke bebouwing

Duurzaamheid op lange termijn

Klimaat speelde in 2015 nog geen rol, laat staan een hoofdrol: “Om eerlijk te zijn: toen tien jaar geleden deze keuze voor straatbaksteen werd gemaakt, was het klimaat nog niet zo ‘top of mind’ zoals nu,” aldus Van Rooij. Duurzaamheid was zeker wel een criterium, maar vooral vanuit levensduur-perspectief.

“Als je voor een levensduur van 90 jaar wilt gaan, dan zijn straatbakstenen verreweg het goedkoopste. In die 90 jaar moet je twee keer de hele asfaltconstructie vervangen,” legt hij uit. “Asfalt heeft een toplaag-levensduur van ongeveer 18 jaar, waarna volledige vervanging nodig is. Gebakken klinkers vergen weliswaar meer arbeid voor onderhoud dan asfalt, maar het materiaal kan tijdens herstraatwerkzaamheden gewoon blijven liggen. Bij een levensduur van 40 jaar ontlopen de kosten elkaar weinig, maar op langere termijn zijn gebakken klinkers veel voordeliger.”

Straatwerkzaamheden aan de Parklaan met machinale bestrating van gebakken klinkers

Straatwerkzaamheden Parklaan Eindhoven

Enthousiaste bewoners

De keuze voor straatbaksteen draait niet alleen om uitstraling. De warme, gebakken stenen zorgen voor een frisse en levendige lijn onder het bladerdak van de platanen en geven het beschermde stadsgezicht extra sfeer.

De bewoners reageerden zeer positief: “Zij waren ook betrokken bij het ontwerp voor de herinrichting van de straat, met name de groenvoorzieningen en de verkeersveiligheid.

Ook het verkeersremmende effect wordt gewaardeerd: “Klinkers doen iets met de snelheid van het verkeer en dat vinden bewoners over het algemeen heel prettig. We merken dat er nu minder verkeer over de Parklaan rijdt.”

De heringerichte Vlokhovenseweg in Eindhoven met gebakken klinkers en nieuw groen

de Vlokhovenseweg

Paradepaardje

De renovatie heeft het beschermde stadsdeel met zijn oude villa’s en groen extra kwaliteit gegeven. De Parklaan is uitgegroeid tot een paradepaardje en wordt vaak genoemd als voorbeeld voor vergelijkbare projecten op andere locaties: “Onze goede ervaringen met straatbaksteen hebben inmiddels geleid tot toepassingen in onder meer de Strijpsestraat en de Vlokhovenseweg. Voor zwaarder belaste wegen blijft asfalt noodzakelijk vanwege de hogere snelheden en belasting. Tegelijkertijd speelt het klimaat een steeds grotere rol in de materiaalkeuze: klinkers warmen minder op dan asfalt en dragen zo bij aan een aangenamere leefomgeving,” besluit Martijn van Rooij.

e Strijpsestraat in Eindhoven met vernieuwde rijbaan van straatbaksteen

de Strijpsestraat

Stillere straatbaksteen

Voor wegbeheerders is straatbaksteen ook geluidstechnisch een prima keuze. Uit onderzoek blijkt dat deze verharding amper extra geluidsoverlast veroorzaakt. Integendeel zelfs: straatbaksteen in keperverband scoort 2 dB stiller bij snelheden tot 50 km/uur dan de standaard die het Reken en Meetvoorschrift Wegverkeerslawaai hanteert voor elementverharding.