Corruptie bij aanbestedingen

Artikel delen

Ik heb de overtuiging dat het in Nederland wel meevalt met corruptie bij aanbestedingen. Ik heb het gevoel dat het in Zuid- of Oost-Europa veel ‘normaler’ is om met steekpenningen overheidsopdrachten te ‘kopen’. Als je op de website www.rechtspraak.nl gaat zoeken op de trefwoorden ‘corrupt*’ en ‘aanbested*’, dan vind je 72 uitspraken. Als je zoekt op ‘omkop*’ en ‘aanbested*’ dan vind je 74 uitspraken. In beide gevallen is de oudste uitspraak uit 2001.

Als we aannemen dat in een aantal zaken beide trefwoorden voorkomen, dan betekent het, dat er in totaal zeg maar 120 rechtszaken over corruptie bij aanbestedingen zijn geweest. Ik heb ze niet allemaal doorgenomen, maar laten we zeggen dat het in de helft van de gevallen tot een veroordeling geleid heeft. Dan hebben zich dus vanaf 2001 zestig ambtenaren schuldig gemaakt aan corruptie. Ik vind dat krankzinnig weinig. Er zijn jaarlijks volgens mij zo’n 60.000 meervoudig onderhandse aanbestedingen in Nederland. Dat betekent dus dat er in achttien jaar iets meer dan een 1.000.000 aanbestedingen zijn geweest. Dan is het aantal van zestig mensen die zich aantoonbaar verrijkt hebben een heel klein percentage (bestaan die wiskundemeisjes uit de Volkskrant nog?).

Nu kun je natuurlijk altijd zeggen dat de beste corruptie zo slim gedaan wordt, dat het gewoon niet aan het licht komt. Ook denk ik dat er vaak geschikt wordt en dat de betrokken ambtenaar ‘gewoon’ ontslagen wordt, zonder dat het tot een rechtszaak leidt. Maar al met al maak je mij gewoon niet wijs dat er op grote schaal corrupt gehandeld wordt bij aanbestedingen.

Overigens valt je bij het lezen van die rechtszaken wel op hoe creatief men is. Voetbalreisjes, dakkapelletjes, auto’s, het komt allemaal voorbij, maar mijn mond viel open bij het volgende: ‘[ambtenaar B] en zijn echtgenote hebben in augustus 2008 een kraamborrel gegeven waarvan de kosten (omstreeks € 3.300,-) door [bouwbedrijf] zijn betaald.’ Een kraamborrel van meer dan 3.000 euro omkoopgeld? Wat voor start geef je je kind dan? Het jongetje of meisje is onlangs tien jaar geworden. Ik hoop dat het een leuk kinderfeestje met vriendjes en vriendinnetjes heeft gehad. Met veel drop, heel veel drop.

Theo van der Linden
vdlcpublishers@hotmail.com

Theo van der Linden is directeur van VDLC, een uitgeverij/opleidingsinstituut die/dat zich uitsluitend richt op informatie over (Europese) aanbestedingen.