Poor performance
Als je een slechte ervaring met een loodgieter hebt, dan vraag je hem geen tweede keer. Nou ja, misschien als het je neef is, geef je hem nog een kans. Maar als hij ook die tweede kans verprutst dan is het over en uit. We noemen dat met een Engelse term ‘past performance’, vreemd genoeg in Engeland meestal aangeduid met ‘poor performance’, wat de lading beter dekt.
Er wordt in Nederland bij aanbestedingen heel wat afgerommeld met dit begrip. Het is begrijpelijk dat aanbestedende diensten graag slechte (of goede) ervaringen meewegen, maar dat is eigenlijk altijd in strijd met het gelijkheidsbeginsel. Wat je ook verzint, er is altijd een verschil tussen aannemers die wel voor je gewerkt hebben en aannemers die niet voor je gewerkt hebben.
Bij Europese aanbestedingen is er ook nog iets anders aan de hand. Past performance mag daarbij niet als selectiecriterium gebruikt worden (dus niet meer punten, dan meer kans om mee te doen). Het is namelijk een uitsluitingsgrond. Dat betekent dat een aanbestedende dienst tegen een bedrijf dat een wanprestatie geleverd heeft mag zeggen dat ze uitgesloten worden.
De Europese richtlijn zegt: ‘De aanbestedende diensten kunnen van deelname aan een aanbestedingsprocedure uitsluiten elke ondernemer die blijk heeft gegeven van aanzienlijke of voortdurende tekortkomingen bij de uitvoering van een wezenlijk voorschrift tijdens een eerdere overheidsopdracht, een eerdere opdracht met een aanbestedende dienst of een eerdere concessieovereenkomst en dit geleid heeft tot vroegtijdige beëindiging van die eerdere opdracht, schadevergoeding of andere vergelijkbare sancties.’
Nu is er iets raars met deze formulering. Er staat ‘een eerdere opdracht bij een aanbestedende dienst’. Het hoeft dus niet bij de betreffende aanbestedende dienst te zijn. Dat betekent dat de fout ook elders in Nederland begaan mag zijn. Onlangs was er een rechtszaak waarin een inschrijver probeerde aan te tonen dat de winnaar van de aanbesteding bij vier andere gemeenten een wanprestatie geleverd had. Dat lukte niet, maar het is wel een voorbode van wat ons te wachten staat. Ik denk dat ik maar een detective-bureautje begin om ontbonden contracten te onderzoeken.