Regels voor uitzonderingen

11 september om 14:01 door Anoniem

Recent heb ik bij de ‘OECD’ mee mogen praten over de relatie tussen integriteit, zakendoen en overheidsaanbestedingen. Deze internationale organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling vond het nodig om aanbevelingen op te stellen voor integer zakendoen als onderdeel van duurzame ketensamenwerking bij overheidscontracten.

Helaas mocht ik me niet uitlaten over de opdracht zelf: maatregelen formuleren die overheden moeten nemen om te voorkomen dat hun functionarissen in de verleiding worden gebracht. Graag had ik die opdracht namelijk omgedraaid naar: hoe kun je voorkomen dat overheidsmedewerkers zich laten omkopen? Immers, als degenen die beslissen over een overheidsopdracht niet open staan voor omkoping, komt het hele fenomeen niet voor.

Dat kun je bewerkstelligen door zoveel salaris te betalen dat ze amper in de verleiding kunnen komen om nog meer te willen. Maar als ze daar dan toch voor zwichten, moeten ontslag en ontnemingsmaatregelen in het vooruitzicht worden gesteld. Ik weet van tenminste één ver oosters land waar het zo werkt. Bij ons is het risico op integriteitsschendingen al erg laag en zou alleen ontslag en ontneming al genoeg kunnen zijn.

Maar nee, de opdracht was om aanbevelingen op te stellen hoe overheden kunnen voorkomen dat bedrijven spontaan met grote buidels geld of andere verleidingen naar ambtenaren gaan zwaaien, om gezamenlijk de boel te bezwendelen. Wat mij betreft de wereld op zijn kop. Een enkele uitzondering daargelaten zijn de meeste ondernemers niet aan hun bedrijf begonnen om de boel te flessen, maar omdat ze een eerlijk product willen verkopen, of met hun vakmanschap willen maken, en daar trots op willen kunnen zijn. En natuurlijk moet daar ook de schoorsteen van kunnen gaan roken. Ik heb meteen bij de voorstelronde gezegd dat ik aan tafel zit als vertegenwoordiger van eerlijke zakenlieden, niet van corrupte, en dat de beoogde aanbevelingen voor zowel ambtenaren als het bedrijfsleven een enorme hoeveelheid extra administratieve last gaan betekenen in aanbestedingsprocedures. Deze zijn niet bedoeld oor criminaliteitsbestrijding, maar voor het verkrijgen van het beste product, waar de belastingbetaler recht op heeft. Daarna heb ik me helaas moeten beperken tot beperking van de onnodige extra administratieve last.