Vaker zoeken naar gesmolten paaseieren
Op 22 april beleefden we het zoveelste warmterecord. Tweede paasdag was met 24,8 graden de warmste sinds het begin van de metingen in 1901. Door de klimaatveranderingen zullen we steeds vaker naar gesmolten chocolade-eieren gaan zoeken met Pasen. Ook bij onze gebouwen en infrastructuur moeten we rekening gaan houden met extreme hitte, maar ook hevige regenbuien. Maar krijgt dit onderwerp al de aandacht die het moet krijgen?
In augustus 2018 trokken we de peilstok. Bouwend Nederland keek hoe ver gemeenten al zijn met het maken van plannen. Gemeenten moeten namelijk uiterlijk dit jaar een stresstest uitvoeren naar de effecten van klimaatverandering. Deze test moet plekken in kaart brengen waar aanpassingen in de buitenruimte nodig zijn om extreme buien en droogte het hoofd te kunnen bieden. Deze moeten omgezet worden in concrete uitvoeringsplannen. Vanaf 2020 moet klimaatbestendigheid namelijk onderdeel zijn van overheidsbeleid en uitvoering. De resultaten van dit onderzoek laten zien dat er nog veel werk aan de winkel is. Ik deel graag een aantal opvallende bevindingen met u.
55% van de gemeenten had de stresstest al uitgevoerd. Ongeveer 75% van de Nederlandse gemeenten heeft een doelstelling vastgesteld voor klimaatadaptatie. Maar slechts één op de vijf Nederlandse gemeenten heeft hier ook budget voor gereserveerd.
Voor 92% van de gemeenten hebben maatregelen voor overmatige neerslag prioriteit, ruim boven die voor droogte en hitte. Dit is ook terug te zien in de concrete acties die per thema zijn genomen, ook hier geldt dat 92% van de gemeenten aangaf dat er al concrete maatregelen zijn genomen in het algemeen, en tegen neerslagoverlast in het bijzonder. Het betreft in veel gevallen het afkoppelen van hemelwater en het creëren van waterberging. Gemeenten benoemen de toenemende mate van extreme buien als reden om de riolering te vernieuwen.
In aanbestedingstrajecten neemt slechts 45% van de gemeenten het thema klimaatadaptatie wel eens mee. Gemeenten zijn het er wel over eens dat een proactieve samenwerking met het lokale bedrijfsleven de ideale vorm is om het probleem aan te pakken.
Mijn tip in dat geval is, zoek contact met de vakgroep Rioleringen & Bestratingen van Bouwend Nederland. Zij vormt het landelijke platform van infrabedrijven dat zich richt op de ontwerp- en uitvoeringsopgave voor de openbare ruimte. Ze buigt zich over vragen hoe we om moeten gaan met extreme regenval en welke kant het nu opgaat. De leden van de vakgroep volgen de ontwikkelingen in hun sector op de voet, en delen graag hun kennis.
Als we nu niet anticiperen op de klimaatveranderingen, dan leidt dit tot enorme schade. Ik roep opdrachtgevers daarom op om dit jaar alle effecten in kaart te brengen en actief de samenwerking te zoeken met infraondernemers. De komende jaren wordt er heel veel werk verwacht voor de sector. Voorkom pieken en dalen en zet het werk daarom tijdig, gefaseerd en gedoseerd in de markt.