Visiestuk MKB INFRA: waardeer en ken waarde toe aan infra-werk

Geen railverbindingen zonder mkb-infrabedrijven.

Elk infrastructureel product heeft naast functionele ook sociale, ecologische, maatschappelijke en economische waarde, die vaak niet of moeilijk in geld is uit te drukken. Maar die wel mede bepalend is bij de beslissing om dat product aan te leggen of aan te schaffen. Infrastructuur heeft dus meer waarde dan dat het kost. De samenleving kan immers niet zonder. Die waarde zie je nergens terug bij de inkoop van infrastructuur. Volksgezondheid is geen beoordelingscriterium bij het aanbesteden van een waterleiding en een hogere levensverwachting is geen criterium bij de beslissing een riool te renoveren. Optimalisering van vervoers- en communicatiesystemen resulteert in een verbetering van het contact tussen mensen, maar je ziet het niet terug in gunningsbeslissingen.

De overheid staat niet stil bij het feit dat een prijs niet hoog of laag kan zijn. De kosten of besparingen gedurende de  levensduur van het product maken geen onderdeel uit van de afwegingen; het gaat doorgaans slechts om de huidige productprijs. Een gemiste kans.

Philip van Nieuwenhuis: “Mensen waarderen de infrasystemen wel, maar ze worden zelden gekoppeld aan de infra-sector. Dat moet anders.”

Verbindende factoren

En dan is er nog de waarde van de infra-bedrijven. In het bijzonder de midden- en kleinbedrijven, meestal familiebedrijven. Het zijn geen commerciële producenten van consumentenproducten. Zij zorgen dat voornoemde meerwaarde tot stand komt, maar zijn tevens belangrijke verbindende factoren in de maatschappij. Niet alleen als kennispartner of als generator voor lokale werkgelegenheid en als de leerplaats voor vaklieden, maar ook bij evenementen of calamiteiten. Die waarden komen evenmin bij aanbestedingen in beeld.

Mensen waarderen verder de infra-systemen wel, maar ze worden zelden gekoppeld aan de infra-sector.  Als dat nu eens zou gebeuren, wordt de sector naar de stellige overtuiging van MKB INFRA ook een interessantere werkgever en zal het tekort aan vakkrachten verminderen. Maatschappelijke erkenning van de waarde van de mkb-infrasector is een eerste stap.

Geen communicatie via de digitale snelweg zonder mkb-infrabedrijven.

Aandachtspunten van het visiestuk

Waar wordt MKB INFRA dan blij van als het gaat om waarde en waardering? Daar is binnen de brancheorganisatie stevig over gebrainstormd. Enkele resultaten van deze exercitie:

• Met stip op 1 staan ‘gelijkwaardigheid opdrachtgever-opdrachtnemer’ en ‘vertrouwen’. Alleen op basis van vertrouwen gebaseerd op gelijkwaardigheid kunnen mkb-infrabedrijven samen met opdrachtgevers invulling geven aan de grote maatschappelijke opgaven. Benut daarbij de innovatieve slagkracht van het mkb om de maatschappelijke kosten zo beperkt mogelijk te houden. Breng de totale waarde van begin tot onderhoud en restwaarde in beeld. Pas dan weet je wat je bereid bent ervoor te betalen. Bij vertrouwen hoort vanzelfsprekend ook: oog voor evenwichtige risicoverdeling.
• Zorg voor betrouwbaar overheidsbeleid zodat investeringen verantwoord kunnen worden gedaan. Er is behoefte aan een duidelijk toekomstperspectief. Voer uit wat je gezamenlijk hebt afgesproken. Denk daarbij aan de integrale toepassing van de paritaire voorwaarden en ook aan zaken als handelingskaders voor prijsstijgingen, het gebruik van materialenpaspoorten, enzovoort.
• Samenwerken aan een BredeWelvaart kan alleen wanneer mkb-bedrijven op (hun) waarde worden geschat. Het gaat daarbij dan om ‘SAMEN’ in de zin van ‘ik durf het met jou aan’. En bekeken vanuit het perspectief van de ondernemer: ‘Ik word gewaardeerd als ik word gevraagd’ en ‘ik heb mijn waarde voor dit type opdracht bewezen’. Stem in open dialoog met de markt de beschikbaarheid van capaciteit af.
• Herken en waardeer vakmanschap. Beloon bedrijven die zich in dit opzicht onderscheiden. Juist mkb-bedrijven maken impact met opleidingen, social return, maatschappelijke betrokkenheid en duurzaamheid. Waardering van de waarde van het mkb met bijbehorend vertrouwen kan verder nog tot uitdrukking komen in aanbestedingen in de vorm van gunning onderhands, één op één en door te kiezen voor uitvoering in bouwteamverband.
• Betrek de mkb-ondernemer vanaf het begin in planvorming om mee te denken over de optimale inzet van zijn waarde als lokaal ingevoerde kennispartner om tot het beste product te komen. Die waardering motiveert de bedrijven zich vol te blijven inzetten voor de grote maatschappelijke opgaven.

Geen luchtvaart zonder mkb-infrabedrijven.

Opwaardering sector

MKB INFRA wil de komende periode deze visie uitdragen om aandacht te genereren voor waardering en waarde. Doel: duidelijk maken wat mkb’ers toevoegen aan waarde voor medewerkers, klanten, ketenpartners, innovatie en de maatschappij als geheel. Daarmee wil MKB INFRA positief bijdragen aan het imago van de sector en daar zal iedereen de vruchten van plukken! Want infrabouwers zorgen voor de fysieke en sociale verbinding.