Nieuwe eilanden in Markermeer

Nederland krijgt er een nieuwe eilandengroep bij: Marker Wadden. In het Markermeer verrijst een archipel van natuureilanden. Marker Wadden zorgt ervoor dat de natuur in het gebied weer opleeft. Hier ontstaat een natuurparadijs voor vogels, vissen en mensen.
 
Met de aanleg van de Afsluitdijk en later de Houtribdijk, is het Markermeer helemaal omringd met dammen en dijken. Daarom zijn de natuurlijke oevers en ondieptes verdwenen en raakt de natuurlijke balans verstoord. Het bodemleven is dan ook praktisch verdwenen. Vissen en schelpdieren zijn schaars geworden, een ramp voor de trekvogels.
Met de komst van nieuwe eilanden worden die problemen aangepakt. Er komen eilanden met natuurlijke oevers, gemaakt van zand, klei en slib uit het Markermeer. Dan wordt het water helderder en komen de waterplanten, vissen en schelpdieren terug. Oftewel het eten voor de vogels.
Het project Marker Wadden is een initiatief van Natuurmonumenten. In 2016 is gestart met de eerste fase: de aanleg van vijf eilanden. Samen met het onderwaterlandschap zal het oppervlakte 750 hectare groot worden. De ambitie is om van de Marker Wadden een grote archipel te maken van in totaal 10.000 hectare. Het is daarmee één van de grootste natuurherstelprojecten van West-Europa.
Marker Wadden worden mede mogelijk gemaakt door een bijdrage uit het Droomfonds van de Nationale Postcodeloterij, Natuurmonumenten, de Rijksoverheid, de provincie Flevoland en Noord-Holland.
 
Eerste fase
De eerste fase van Marker Wadden wordt op een afstand van ongeveer vier kilometer vanaf de Houtribdijk aangelegd, de dijk tussen Enkhuizen en Lelystad. Op de eilanden ontstaat een landschap met slikken, rietvelden en stukken open water die rijk zijn aan waterplanten, vissen en vogels. Het hoofdeiland is circa 250 hectare. Op dit grootste eiland komt ook een kleine haven en een zandstrand. Dit jaar start de aanleg van de haven en een uitkijktoren. In 2018 volgt de aanleg van recreatieve voorzieningen en vindt de afronding plaats van de werkzaamheden. In 2020 is de eerste fase van de Marker Wadden afgerond.
Op het hoofdeiland komen ook enkele gebouwen. Natuurmonumenten vraagt bouwers en architecten mee te denken over de bijzondere bouwlocatie, die alleen per schip bereikbaar is. Woensdag 19 april volgt in Lelystad een marktconsultatie voor het opzetten van een selectieprocedure op basis van een prijsvraag. Het is geen simpele opdracht: geld is schaars en zal niet in één keer beschikbaar komen, de locatie is alleen per schip bereikbaar en de plek vraagt om een ‘aantrekkelijke, ingetogen doch bijzondere architectuur, passend bij Marker Wadden’.
 
Weidsheid
De weidsheid van het Markermeer is een belangrijke kwaliteit. De locatie van het natuureiland is daarom zo gekozen dat de openheid slechts beperkt wordt ingeperkt. Vanaf de wal en de dijk zal het eiland nauwelijks zichtbaar zijn. Alleen vanaf de autoweg op de Houtribdijk is het eiland op afstand te zien. De zichtbaarheid wordt mede bepaald door eventuele bosgroei op het eiland. Bosontwikkeling is een natuurlijk proces, en zal op een aantal plaatsen zeker voorkomen. Door het ontwerp en beheer van de eilanden zal de nadruk echter liggen op het open water, moerasbegroeiingen van riet, lisdodden en struwelen. Vanaf het eerste eiland kunnen natuurliefhebbers genieten van de rust en weidsheid van het Markermeer.