Kokerbalken voor overspanning van 61 meter

Spanbeton ontwikkelt en monteert onder meer 31 SKK kokerbalken voor de hoofdoverspanning boven de A12 bij Zoetermeer. Deze overspanning is een platform waar reizigers kunnen overstappen van de sneltram, bus of fiets op het nieuwe station Lansingerland-Zoetermeer. In de toekomst kan het vervoersknooppunt rekenen op zo’n 10.000 bezoekers per dag.
 
Van Rijkswaterstaat mag deze overspanning de weg niet ‘aantasten’. Oftewel: het is niet mogelijk om een middensteunpunt in de berm te plaatsen. De hoofdoverspanning kruist dus in één keer de A12. Dit vraagt om liggers met een lengte van 61 meter. De uitdaging in dit project was bovendien de logistiek in relatie tot het originele ontwerp met liggers van 200 ton. Het vervoeren van dergelijke zware balken zorgt voor een hoge belasting van het wegdek en hiervoor is slechts beperkt materieel in Nederland aanwezig. Daarom reduceerden Spanbeton en aannemer VOBI het gewicht tot 172 ton, zonder hierbij in te leveren op draagkracht.
De liggers zijn in het midden 2,20 meter hoog, zoals het ontwerp voorschrijft. Echter, richting het uiteinde worden de liggers trapsgewijs steeds lager tot 1,60 meter. Op de bouwplaats wordt een gewapend betonnen druklaag gestort bovenop de 31 SKK-liggers zodat deze één brugdekconstructie vormen. Daar waar de balk wat lager is, wordt door middel van een ingenieuze oplossing de druklaag op hoogte gestort. Projectmanager Dennis Dierikx van de gemeente Zoetermeer: ‘Wij scheppen de kaders voor dit project, maar het is aan de aannemer en leveranciers om dit concreet vorm te geven. Daarom zijn we blij met een partij als Spanbeton, die meedenkt en slimme oplossingen biedt.’ In het weekend van 18 augustus zijn de liggers gemonteerd.
 
Ontwerpfase
Spanbeton werd al in ontwerpfase betrokken bij dit project. Zo heeft Spanbeton ontwerper Arcadis vanuit haar expertise geadviseerd over de transportwijze en over de hoogtes en breedte van de liggers. In de uitvoeringsfase speelt Spanbeton wederom een belangrijke rol: het ontwikkelen en leveren van de kokerbalken voor de overspanning over de A12. Dit onderdeel vraagt om maatwerk, weet Raymond de Rijk, algemeen directeur van aannemer VOBI: “Als de balken in één stuk conform het ontwerp gemaakt zouden worden, wegen deze ongeveer 200 ton. Dit heeft twee nadelen. Ten eerste is dit enorm zwaar om te vervoeren en tillen: hier heb je speciale hijskranen voor nodig. Daarnaast heb je te maken met zware belasting van het wegdek. Spanbeton heeft daarom een voorstel gedaan om de ligger te optimaliseren en het gewicht te reduceren.”
Om de vereiste draagkracht te garanderen, wordt de uitsparing in de kokers opgevuld met beton. Zo ontstaat één geheel. Kees Quartel, hoofd verkoop bij Spanbeton: “In dit project is de vereiste hoogte van de liggers ,.20 meter; een extensie van onze standaard SKK-liggers die 1,90 meter zijn. Het gevolg was dat we de bekisting van de SKK-kokerbalken ook hebben aangepast.”
 
Risico’s minimaliseren met opslag
In het weekend van 18 tot 21 augustus was de A12 buiten gebruik gesteld: dan moesten alle liggers gemonteerd worden. Het oorspronkelijke idee was om de liggers dan ook aan te voeren, zodat geen opslagruimte nodig is voor deze extreem zware balken. De Rijk: “Echter, als je alles in één weekend wil vervoeren, stuit je ook op problemen. Je creëert je eigen file en dat betekent tijdsverlies. We hebben daarom besloten de risico’s te minimaliseren en de liggers in opslag te rijden. Deze waren opgeslagen op een industrieterrein in de buurt. We hielden zo kostbare tijd over voor de montage in het afgelopen weekend.”
De 31 SKK liggers zijn slechts één van de in totaal vier velden met prefab liggers die Spanbeton levert voor opdrachtgever VOBI.