Voetgangers maken golvende lichtprojecties
In een verkeerstunnel aan de rand van het Centrum van Amsterdam is 29 januari Het Licht van Jan onthuld. In deze installatie van kunstenaar Matthias Oostrik activeren voorbijgangers golvende lichtprojecties, die het nauwe trottoir en de verweerde wanden van de onderdoorgang uitlichten. Het deinende ritme van het licht weerspiegelt de zonnestralen op het water dat hier vroeger stroomde.
Het Licht van Jan is ontwikkeld in opdracht van Gemeente Amsterdam en is mede mogelijk gemaakt door het Amsterdams Fonds voor de Kunsten.
Met slechts één rij lampen en drie stalen roosters worden vloeiende projecties gecreëerd die meebewegen met de passanten. Het Licht van Jan dankt zijn naam aan de markante wethouder van Amsterdam, Jan Schaeffer. Zijn uitspraken waren inspiratie voor de verschillende projecties die afwisselend door voorbijgangers worden geactiveerd.
Het Licht van Jan wordt geactiveerd door de voetgangers, die over de smalle stoepen van de onderdoorgang Kattenburgerstraat lopen. In de donkerste gedeeltes van de tunnel veroorzaken ze de golvende lichtprojecties. Op de vergeelde tegelwand bewegen lichtbundels met de voetgangers mee, terwijl op het trottoir golven van licht zachtjes tegen hen in wiegen. Met deze compositie verwijst Matthias naar het verleden van de spooronderdoorgang, waar meerdere natuurlijke en aangelegde waterlichamen hebben gelegen, zoals het Oer-IJ, de Keerweersboom, de Kattenburgergracht en de Binnenhaven.
Nieuwe verbindingen
De kunstwerken van Matthias leggen nieuwe verbindingen tussen mensen en hun omgeving. Zijn monumentale installaties gebruiken digitale technologie om te reageren op bezoekers, die zo hun omgeving kunnen vormgeven met veranderlijk licht, video of geluid. Zijn werken in de openbare ruimte zijn bovendien functioneel. Ze dragen bij aan een gevoel van veiligheid en zijn ontworpen op een lange levensduur.
Een bekend voorbeeld van Matthias’ werk is de Bijlmer Moodwall uit 2009. Dit 24 meter lange LED-scherm is aangebracht in een voetgangerstunnel in Amsterdam-Zuidoost. Voorbijgangers worden vergezeld van kleurrijke lichtpatronen, die van de ongure tunnel weer een aangename plek maken. In de installatie Een Spoor van Water (2020) die Matthias onlangs in opdracht van de gemeente Assen ontwikkelde, veroorzaken passerende treinen een unieke lichtcompositie: een waterval van licht die naar beneden stort over het betonnen talud en de begroeide hellingen van een viaduct.
Stadsdeelbestuurder Micha Mos is blij met het nieuwe kunstwerk: “De spoortunnel van de Kattenburgerstraat wordt intensief gebruikt door auto’s, fietsers en voetgangers. Dankzij het kunstwerk is het voor wandelaars en fietsers weer veilig en prettig om de tunnel te gebruiken. Door de speelse wijze waarop het kunstwerk reageert op voorbijgangers wordt deze tunnel een vrolijk stukje van Kattenburg.”
