Prefab betonelementen voor oeverbescherming
Langs de Gouwe tussen Alphen aan den Rijn en Waddinxveen wordt over een traject van ruim 5,2 kilometer de bestaande oeverbescherming vervangen door een nieuwe stalen damwandconstructie. Op grote delen van het tracé worden de damwanden voorzien van strakke prefab betonnen deksloof elementen, geleverd door BMN De Klerk.
“Hoogwaardige elementen, tijdige aanlevering, snelle montage en een strak en net eindresultaat. Dat zie je hier bij de Gouwe ontstaan,” aldus Robert Glinski van BMN De Klerk.
Het ‘grijze hart’ van Robert Glinski van deze prefab betonfabrikant uit Hardinxveld-Giessendam klopt harder. Niet alleen vanwege het forse aantal elementen (1.300!), maar ook vanwege de optimale engineering en hoge esthetische eisen. “Op het eerste gezicht zijn het relatief eenvoudige L-vormige elementen, maar er komt meer bij kijken qua betontechniek en montage vanaf het water met werkschepen.”
De werkzaamheden vinden plaats in opdracht van provincie Zuid-Holland en worden uitgevoerd door De Klerk Werkendam, specialist in waterbouwkundige projecten. De vervanging aan de oever bestaat uit het verwijderen van de oude houten of betonnen damwand en het plaatsen van een nieuwe stalen damwand. De afwerking hiervan verschilt per locatie. Bij grote delen is sprake van de prefab betonnen deksloven met aan de waterzijde een horizontale balk (wrijfgording). Andere delen worden met zetsteen afgewerkt.
Ontwerpeisen
Robert Glinski: “De eis was dat de deksloof aan de waterkant 50 cm onder water valt. Het maaiveld ligt echter op een wisselende hoogte boven het waterpeil. Uit efficiency- en vormgevingsoverwegingen is overal gekozen voor hetzelfde type element met een lengte van 2,40 en hoogte van 1,40 m. De dekkende breedte aan de bovenzijde varieert van 60 tot 95 cm. Mede omdat de elementen half onder en half boven water hangen en er sprake kan zijn van bevriezing in de winter en toepassing van dooizouten, is gekozen voor een hogere sterkteklasse C35/45 en milieuklasse XF4. De minimale betondekking is hier 30 mm. We hebben ook voor andere oeverbeschermingsprojecten deksloven mogen leveren. Omdat er op andere plaatsen meer risico op aanvaarschade is, zie je ook projecten met 50 mm dekking, zoals bij de oeverbescherming in Alphen aan den Rijn. Of een sierproject in de binnenstad van Delft waar de betonelementen in de productiehal van BMN de Klerk zijn bekleed met metselwerk. Het is doorgaans bij dit soort waterbouwkundige projecten specialistisch werk en daar hebben wij ons als jong betonbedrijf op toegelegd.”
Optimalisatie in ontwerp en engineering
De Klerk Werkendam heeft een eigen vakkundige afdeling die ontwerp en engineering van de deksloven heeft uitgedokterd. “De betonelementen zijn geoptimaliseerd qua vorm, afmetingen, verankeringsmethodiek, montage, et cetera. Daarbij is uitvoerig overleg geweest met BMN de Klerk over de plek van hijs- en instortvoorzieningen. Bij de eerste elementen bleek het element over te hellen in het montageproces. Bij het werk van de werkschepen is dat lastiger te corrigeren dan wanneer je een element op de wal monteert waarbij je het eenvoudig recht kunt houden. We hebben de hijsvoorziening samen zodanig aangepast dat het element kaarsrecht hangt tijdens de montage.” Glinski voegt toe dat bij zo’n project je niet anders kunt werken dan met prefab elementen. “Hoogwaardige elementen, tijdige aanlevering, snelle montage en een strak en net eindresultaat. Dat zie je hier bij de Gouwe ontstaan.”
De levering is in overleg opgezet, waarbij de elementen per fase zijn geproduceerd en op een tijdelijke plek met loswal zijn opgeslagen tot het moment van montage. “Zo kunnen wij effectief produceren en De Klerk Werkendam effectief monteren. Alle elementen zijn keurig genummerd zodat de aannemer ze gestroomlijnd kan verwerken. Jochem Duijnhoven, projectleider bij De Klerk Werkendam, bevestigt dat het werk soepel verloopt: “Het is complex werken op een drukbevaren en smal kanaal. Het scheepvaarverkeer wordt daarom met extra vaarwegmaatregelen langs de werkzaamheden geleid. Voor een goede doorstroming en veilige afwikkeling van het scheepvaartverkeer is actieve begeleiding ingesteld. Daarnaast hebben wij te maken met 140 bewoners die met hun tuin langs de Gouwe wonen. Het werk betekent ook dat we deze tuinen moeten vrijmaken om de damwand te vervangen. Hiervoor maken we duidelijke afspraken met de bewoners en is er buiten één aanspreekpunt aangesteld (onze tuinsteward) waar omwonenden zich kunnen melden wanneer ze vragen hebben.”
Betrouwbare en veilige waterweg
De nieuwe oeverconstructie zorgt voor een betrouwbare en veilige vaarweg. De komende jaren is er dan geen groot onderhoud meer nodig. Het project is in 2016 aangenomen, waarna in 2017 de uitvoeringsactiviteiten zijn gestart en naar verwachting medio 2019 gereed zijn.
