Groene Poort legt verbinding naar blauw

Egbert Roozen, directeur van Branchevereniging VHG: “Ik roep op om nu de grote slag met groen en blauw te gaan maken.”

“De afgelopen periode hebben we te maken gehad met extreme droogte en een uitzonderlijk lange periode van hoge temperaturen. De effecten van de klimaatverandering zijn steeds meer voelbaar en leiden tot schade. Dat vraagt om een andere benadering in onze ruimtelijke ontwikkeling, waarin groen en blauw wat mij betreft het vertrekpunt moeten zijn. Het is belangrijk om groen en blauw op de agenda te houden en de urgentie van een continue aanpak te blijven benadrukken, ook als de weersomstandigheden intussen weer normaal lijken te zijn geworden”, aldus Roozen. Hij verwelkomde de Unie van Waterschappen als mede-initiatiefnemer van de Groene Poort, die vanaf nu de Groen-Blauwe Poort zal heten.

Ontwikkelingen

VHG-directeur Egbert Roozen schetste de ontwikkeling, die hij de afgelopen jaren in het groen heeft gezien. “Toen ik bij VHG startte, stonden we aan het begin van de economische crisis. Ik zag, dat groen vooral gezien werd als decoratie. In die tijd ging het met name over efficiënt beheer tegen zo laag mogelijk kosten. Er is enorm op de aanleg en het onderhoud van groen bezuinigd. Gelukkig kwam er ook een kentering in denken. De Europese Commissie nam in 2013 namelijk het initiatief voor het nieuwe programma ‘Nature Based Solutions in Renaturing the Cities’ binnen Horizon 2020, waarin de natuur en oplossingen gebaseerd op de natuur bij het leefbaar houden van de gebouwde omgeving centraal staan. Ik heb in een kleine expertgroep het programma mee mogen uitdenken en mee richting mogen geven aan waar we ons op willen focussen. Ik ben ontzettend blij, dat de inzet van dit programma nu ook binnen bijvoorbeeld onze green- en citydeals tot enthousiasme en concrete acties leidt. We werken nu samen in coalities, die we tot een paar jaar geleden helemaal niet verwachtten. Met Rijk, provincies, waterschappen, gemeenten, kennisinstellingen, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Er is een nieuwe samenwerking ontstaan, die ervoor zorgt dat groen niet langer aan het eind van de keten staat maar aan het begin. En als ik groen zeg, dan zeg ik ook direct blauw. Want groen en blauw zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden.”

Urgentie

Volgens Roozen hebben groen en blauw de tijd nu mee. “Maar”, zegt hij, “we zijn er nog niet. Het is belangrijk om de urgentie van de klimaatverandering en wat we hieraan met groene en blauwe oplossingen kunnen doen, vast te houden. We moeten beseffen, dat het gaat over leefbaarheid en de kwaliteit van leven nu en in de toekomst. De effecten van de klimaatverandering zijn intussen onmiskenbaar. De schade ook. Oplossingen zullen niet alleen techniek gestuurd zijn. Ik roep op om nu de grote slag met groen en blauw te gaan maken. Niet door groen en blauw te versnipperen of weg te knuffelen, maar in samenhang tot vertrekpunt te maken.”
“Ik roep op om samen naar nieuwe coalities te blijven zoeken, die deze ontwikkeling kracht bij kunnen zetten. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor onderzoek, onderwijs en innovatie om de baten van groen en blauw voor onze leefomgeving, de biodiversiteit en onze gezondheid verder te ontwikkelen. Ik ben erg blij met de groene en blauwe verbinding, die we vandaag in deze Poort zijn gestart. De Unie van Waterschappen, de Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL) en Branchevereniging VHG werken samen bij het op de maatschappelijke en politieke agenda zetten van klimaatoplossingen met groen en blauw en de urgentie van deze oplossingen te blijven benadrukken.”
Roozen stipt ook een aantal voorbeelden aan, waarin particulieren worden aangespoord om hun tuinen te vergroenen. Zoals in de gemeente Lansingerland, waar hoveniers de rol van groene ambassadeur op zich nemen. Deze gemeente en de waterschappen in dit gebied bieden hiervoor speciale subsidieregelingen. “Hier ligt een kans voor de hoveniers”, zegt André Hoek van Hoek Hoveniers. “De tijd van ‘schaamgroen’ is voorbij en groen wordt vaker een nieuw verdienmodel.”

Hoogheemraad Marcel Houtzager (Hoogheemraadschap Delfland): “We moeten de cirkel sluiten en regenwater bergen, zodat we overvloed kunnen gebruiken bij droogte.”

Waterberging essentieel

Hoogheemraad Marcel Houtzager van het Hoogheemraadschap Delfland benadrukt het belang van waterberging. Niet alleen om droge voeten te houden, maar ook gezien de huidige droogte. “We moeten de cirkel sluiten en de overvloed aan regenwater bergen, in plaats van door het riool te duwen. Zo kunnen we het water gebruiken als het droog wordt.” Ook vindt hij dat een mindshift nodig is, bij iedereen. Hij ziet de groene sector dan ook graag het belang van waterberging benadrukken bij opdrachtgevers. Ecoloog J. De Bosch Kemper vult aan: “Wat is er natuurlijker dan een waterberging met een natuurvriendelijke oever, in plaats van een met beschoeiing?” Het Hoogheemraadschap van Delfland stimuleert ondernemers, overheden en ook particulieren met bijdragen om mee te denken over klimaatbestendige maatregelen.

Blauw en groen: sterke keten

Jelle Bennema van de NVTL herhaalt de constatering van Roozen: de nieuwe samenwerkingsketen is niet langer verticaal, maar gekanteld. “Als tuinarchitect ben je, naast ontwerper, steeds vaker coördinator.” Ook de blauw-groene coalitie leidt tot een sterke horizontale keten, waarin visie, ontwerp en uitvoering even belangrijk zijn. En alleen als groen en blauw gezamenlijk aan tafel zitten bij grote maatschappelijke uitdagingen als klimaatadaptatie, ontwikkel je een krachtige ‘green infrastructure’; worden er natuur-inclusieve woonwijken gebouwd en ontstaat de Future Green City.

Over Groen-Blauwe Poort

De volgende Groen-Blauwe Poort vindt plaats op dinsdag 26 maart 2019, van 17.00 tot 19.00 uur, in Nieuwspoort, Den Haag. De Poort brengt vier disciplines bij elkaar: politiek, bedrijfsleven, overheid en kennisinstituten. Genodigden zijn leden van de Eerste en Tweede Kamer, functionarissen bij de rijksoverheid, portefeuillehouders bij provincies, veiligheidsregio’s, gemeenten, kennisinstituten en bestuursleden van brancheorganisaties en directies en commissarissen van groenbedrijven met een branchevertegenwoordigende functie. Groen-Blauwe Poort is een gezamenlijk initiatief van Branchevereniging VHG, de Nederlandse Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL) en de Unie van Waterschappen, in samenwerking met Zuydgeest Communicatie.