“Bestuur scherp houden en wijzen op mogelijkheden”

Na twintig jaar in het openbaar bestuur, als burgemeester, wethouder en Tweede Kamerlid heeft hij het roer omgegooid. Sinds enkele maanden is Pieter Litjens directeur-bestuurder bij kennisplatform CROW. Hij heeft de stoel van zijn voorganger in adviescommissie van MKB Infra overgenomen en ook is hij lid Taskforce Bouwagenda. Aanleiding voor een nadere kennismaking.

Tekst: Arie Grevers

Pieter Litjens directeur-bestuurder bij kennisplatform CROW: “Ik ben onder de indruk van de veerkracht, dynamiek en de innovatieve slagkracht van de mkb-ondernemingen.”

Verbindingen leggen en versterken van de bestaande banden tussen alle betrokken partijen in de gww-sector. Dat is één van de belangrijkste taken van de kersverse CROW directeur/bestuurder Pieter Litjens. Vanuit die opdracht van het kennisplatform zal hij ook deel gaan uitmaken van de MKB Infra-adviescommissie. Hij weet nog niet precies hoe hij die functie zal invullen – voor hem moet de eerste commissiebijeenkomst nog komen –  maar hij heeft er alvast zin in. Want, zoveel is duidelijk: het mkb heeft hij hoog zitten: “Toen ik in Amsterdam wethouder was van onder meer Verkeer en Vervoer, was ik op bestuurlijk niveau verantwoordelijk voor onderhoud, ontwerp en aanleg van wegen en belast met de zorg voor verkeersveiligheid. In die functie heb ik de veerkracht, dynamiek en de innovatieve slagkracht van de mkb-ondernemingen leren kennen. Prachtige ontwikkelingen heb ik gezien. Bijvoorbeeld een modulair systeem voor kaden, inclusief parkeervak. Of een kunststof brugdek. Stuk voor stuk geweldige vindingen, waar de bedrijven met recht trots op kunnen zijn. En die trots mogen ze wat mij betreft meer uitventen.”

Doen ze dat dan niet genoeg? “Te weinig, vind ik. En ik zal zeker niet de eerste zijn die dat constateert. Overigens, begrijpen doe ik het wel. De meeste innovaties worden bedacht voor één project. Op een volgend project zijn de omstandigheden weer anders en kun je niet uit de voeten met je vinding.”

Aantrekken vakmensen

Mede doordat de ondernemers in de gww-branche enigszins bescheiden zijn over het eigen kunnen, heerst het beeld van een behoudende en weinig dynamische branche. Terwijl op de keper beschouwd het tegendeel het geval is, meent Litjens. “Een lastige uitgangspositie als je probeert jong talent te winnen voor het vak. Je moet op de arbeidsmarkt de concurrentie aangaan met bijvoorbeeld de flitsende presentaties uit de ict-wereld. Toch is het een onderwerp om je intensiever mee bezig te houden. Want, zoveel is me wel duidelijk geworden, de aanwas van vakbekwame medewerkers is een probleem voor alle mkb-bouwers. Ik realiseer me natuurlijk wel, dat het niet eenvoudig is. Waar haal je bijvoorbeeld de budgetten vandaan voor een goede campagne? Maar als je in staat bent bij jongeren duidelijk te maken wat de branche betekent voor de samenleving, is er veel gewonnen.”

“Denk alleen maar aan de taken die een gevolg zijn van de klimaatverandering. Hoe kan ons land ooit werken aan de waterveiligheid, de zoetwaterbeschikbaarheid of aan een waterrobuuste ruimtelijke inrichting, zonder de inzet van kennis, kunde en vaardigheid van de mkb-infrabedrijven? Met die input is, denk ik, een dijk van een campagne neer te zetten. Zet daar ook nog eens een paar prachtige elektrische machines bij, die met een joystick te bedienen zijn en je zet de branche neer, zoals die is: een maatschappelijk relevante beroepstak en je krijgt een ander beeld. Nogmaals: ik begrijp dat het een complexe materie is met een eigen dynamiek waarbij vele factoren een rol spelen. Maar het loont de moeite om er samen met een paar goeie marketingprofessionals naar kijken.”

De aandacht voor de ontwikkeling human capital is van vitaal belang voor de vernieuwing in de sector, vindt hij. Ook de Taskforce Bouwagenda, waarvan Litjens al deel uitmaakte toen hij nog wethouder was, heeft er een belangrijk thema van gemaakt.

Het verschuifbare geluidsscherm over het beweegbare deel van de Schinkelbrug in Amsterdam is een regelrechte innovatie. Het scherm heeft Peek Bouw en Infra in samenwerking met Mourik Groot Ammers uitgedokterd.

Engagement

Ziet Litjens – net als zijn voorganger – een dienstverband van 17 jaar tegemoet? “Of dat goed is weet ik niet. Ik heb de Raad van Toezicht aangegeven dat het me verstandig lijkt om na een jaar of vier een evaluatiemoment te hebben. Maar voorlopig heb ik meer dan genoeg te doen!”

Aan motivatie en engagement ontbreekt het vooralsnog zeker niet. Dat blijkt al uit de wijze waarop hij zich wil inzetten in de adviescommissie van MKB Infra. Verder was hij tijdens de Infratech in Rotterdam dit jaar elke dag in touw en heeft hij in korte tijd nader kennis kunnen maken met alle relevante partijen. En onlangs heeft hij een cursus basis uav/raw gevolgd. “Ik hoef natuurlijk niet tot in detail te weten hoe de contracten in elkaar steken. Daar hebben we onze experts voor. Maar het meeste werk komt via een raw-bestek op de markt – mkb’ers hebben er dagelijks mee te maken. Dan is het zaak de grondbeginselen te kennen.”

Verder ziet hij het als eervol om leiding te mogen geven aan de ongeveer honderd Crow-medewerkers. “Natuurlijk zie ik ze niet elke dag allemaal. En dat hoeft ook niet, want ik kan terugvallen op een ervaren en deskundig managementteam, waardoor ik voldoende tijd heb om de organisatie extern te profileren.”

Neutrale positie

Is ’t hem zwaar gevallen na twintig jaar afscheid te nemen van het openbaar bestuur? Hij was immers lange tijd burgemeester van Aalsmeer. Verder wethouder in Amsterdam en Tweede Kamerlid voor de VVD. “Nee, niet echt. Ik was wel toe aan iets anders. In het openbaar bestuur ben je een groot deel van de tijd bezig met de waan van de dag en het blussen van brandjes. Bij CROW kan ik me voor 100 procent inzetten voor de inhoud van het werk.”

Dat werk bestaat – als gezegd – voor een belangrijk deel uit het signaleren van trends en ontwikkelingen die kunnen leiden tot nieuwe verbintenissen tussen partijen in de gww-sector. Aan de neutrale positie die het kennisplatform CROW in dit krachtenveld inneemt, ontleent de organisatie z’n autoriteit. Een autoriteit die algemeen erkend wordt. Zijn bijdrage in de adviescommissie van MKB Infra ligt in het verlengde daarvan. Een prima positie om het bestuur van de branchevereniging scherp te houden en met gezag te wijzen op kansen en mogelijkheden voor de leden.