Natuurinclusief bouwen de norm?
Een zeer actueel onderwerp bij gemeenten en ontwikkelaars is ‘Natuurinclusief bouwen’, ook wel NIB genoemd. Dat de noodzaak er is om te komen tot meer integrale en vooral natuurinclusieve gebiedsontwikkeling is iedereen het onderhand wel eens. Dit mede ingegeven door de massale insectensterfte en het snel veranderde klimaat. Het vergroenen, en dan met name via een ecologische en natuurlijke aanpak, biedt hierop het antwoord. Maar hoe zet je nou marktpartijen aan om te komen met groene oplossingen die niet alleen decoratief zijn, maar echt meerwaarde bieden? En hoe zorg je er vervolgens voor dat deze getoonde ambities ook werkelijkheid worden?
Kerckebosch in Zeist, waarbij sprake is van ontwikkeling midden in een natuurgebied. Foto: Theo Scholten, driejuni.nl.
Om NIB meer onder de aandacht te brengen van opdrachtgevers is door de ‘Participatietafel Biodiversiteit’ vorig jaar de prijsvraag ‘Natuurinclusief Bouwen’ gelanceerd. Degene met de meest natuurinclusieve uitvraag voor opdrachtgevers maakte kans op een mooie prijs. Uiteindelijk zijn er 35 uiteenlopende projecten ingediend.
Kerckebosch in Zeist. Foto: Theo Scholten, driejuni.nl.
Initiatiefnemers van de participatietafel zijn onder andere het IVN, Duurzaam Door, Heijmans, NL Greenlabel en het Ministerie van LNV. De jury, waar ik zelf voorzitter van mocht zijn, vond twee projecten eruit springen. De eerste was een uitvraag van de Gemeente Utrecht voor een hoogbouwkavel in Leidsche Rijn. Het project moet een voorbeeld zijn voor gezonde en duurzame verstedelijking en met name de wijze waarop de Gemeente Utrecht het NIB in haar beleid had opgenomen en dus ook in de uitvraag had ingebed, vond de jury eruit springen.
Het andere project waar de jury erg van was gecharmeerd was Kerckebosch in Zeist. Hierbij is er geen sprake van een binnenstedelijk project, maar juist een ontwikkeling midden in een natuurgebied. Alhoewel NIB niet als kader en beleid was opgenomen door de gemeente hebben de diverse stakeholders samen toch natuur en vastgoed samen weten te smelten tot één geheel. Uiteindelijk heeft dit laatste project de prijs gewonnen, maar het illustreert gelijk de tegenstelling die er is in de praktijk.
Moet je nou NIB verplichten en wordt het daarmee misschien één van de ‘vinklijstjes’? Of gaat het er juist om marktpartijen te stimuleren zelf meer in te zetten op dergelijke thema’s. Dit laatste blijkt dus ook heel goed te kunnen.
Kerckebosch in Zeist. Foto: Theo Scholten, driejuni.nl.
Meer kaders en richtlijnen
Zelf ben ik voorstander van zowel meer kaders als richtlijnen op het gebied van NIB. Het lijkt me verstandig als projecten toch op één of ander manier aantoonbaar moeten bijdragen aan mens én natuur en regelgeving kan daarbij helpen. Maar ik geloof ook erg in het inzetten op processen waarbij je gezamenlijk bouwt aan een duurzame leefomgeving. Door ambitie in een vroeg stadium helder in beeld te brengen en dat centraal te zetten in de opgave, prikkel je allerlei bestaande, maar ook potentiële nieuwe stakeholders om aan te haken. Als het vertrekpunt kwaliteit is en waardecreatie, dan voeg je echt wat toe aan deze wereld.
Hoe nu verder met Natuurinclusief bouwen?
In afwachting van eventuele wetgeving en andere kaders die gemeenten zelf kunnen ontwikkelen, zoals het ‘Natuurpuntensysteem’ dat in Den Haag wordt toegepast, gaan we als participatietafel gewoon door met het op de kaart zetten van NIB. Zo is er op de Vakbeurs Openbare Ruimte (2 en 3 oktober 2019, Jaarbeurs Utrecht) volop aandacht voor dit onderwerp als onderdeel van het overkoepelende thema ‘De Groene Stad’. Er zijn diverse lezingen over dit onderwerp, er zijn take a seat sessies en netwerken staat centraal. Zo brengen we de diverse sectoren en partijen fysiek bij elkaar om samen te bouwen aan die duurzame leefomgeving waar mens én natuur in balans zijn.
NL Greenlabel partner GWW Totaal
NL Greenlabel helpt om duurzame ambities meetbaar te maken en daadwerkelijk te komen tot een aantoonbare gezonde woon-, werk- en leefomgeving, waarbij groen en duurzaamheid centraal staan. NL Greenlabel inspireert en verbindt mensen met elkaar die duurzame keuzes willen maken bij de inrichting van bijvoorbeeld tuinen, parken, bedrijventerreinen en woonwijken.
Door gemeenten, ontwikkelaars en coorperaties te helpen om ambities op gebiedsniveau in beeld te brengen en deze te borgen biedt NL Greenlabel praktische en hands-on oplossingen om te komen tot een duurzamere leefomgeving.
In GWW Totaal zal NL Greenlabel regelmatig bijdragen leveren die handvatten aanreiken hoe we onze buitenruimte kunnen verduurzamen.
Meer weten? Ga naar www.nlgreenlabel.nl.
Auteur: Lodewijk Hoekstra, mede-eigenaar NL Greenlabel
