Rekenregels voor bepaling milieueffecten asfalt
In juni 2020 komen er nieuwe rekenregels beschikbaar voor de vergelijkbaarheid van duurzaamheid van asfaltproducten. Toepassing van de regels stelt investering in duurzaamheid boven bewust onbekwaam gedrag en maakt stappen in verduurzaming mogelijk. Dat zegt Laurens Smal, technologiemanager bij Dura Vermeer en lid van de Permanente Commissie Duurzaamheid (PCD) van de VBW.
De uitspraak in de Urgenda Klimaatzaak van september 2019 over de uitstoot van broeikasgassen dwingt de overheid om te bewegen en toezeggingen waar te maken: 25% CO2-reductie in 2020 ten opzichte van 1990. In Europees verband heeft Nederland zich verbonden aan 55% reductie in 2030. Ook de opgave in circulariteit is helder gemaakt in overheidsbeleid: 50% in 2030 en 100% in 2050. De asfaltsector zelf heeft ook doelen gesteld door zich te verplichten in het MJA3-convenant: 30% CO2-reductie en 20% hernieuwbare energie tussen 2005 en 2020. Dit is anno 2019 nog niet voor de helft gerealiseerd en daarom moet dringend actie worden ondernomen.
De praktijk
Opdrachtgevers hebben ook een belangrijke rol in het bereiken van de duurzaamheidsambities. Opdrachtgevers gaan voorzichtig mede selecteren op het aspect duurzaamheid, zetten bonussen in en gaan daarop de aanbiedingen van asfalt leveranciers vergelijken. Voor asfaltmengsels worden inmiddels ‘harde’ Milieu Kosten Indicator (MKI)-waarden gevraagd. Harde MKI-waarden kunnen onderling worden vergeleken als ze op dezelfde wijze volgens vaste regels zijn bepaald. Voor berekening van de MKI-waarden heeft Stichting Bouw Kwaliteit (SBK) in 2011 de Bepalingsmethode ‘Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken’ opgesteld. Echter ook de vigerende versie 3.0 van januari 2019 blijkt voor asfalt op meerdere wijzen te interpreteren. Als reactie daarop heeft de sector ervoor gekozen om Product Categorie Regels (PCR) Asfalt op te stellen. PCR’s bieden categorie-specifieke richtlijnen voor het schatten en rapporteren van de productlevenscycluseffecten in de vorm van milieuverklaringen en de ecologische voetafdruk van producten.
De PCR-Asfalt is een aanscherping van de regels uit de Bepalingsmethode en kent net als de Bepalingsmethode ook NEN-EN 15804 als basis. De belangrijkste aspecten op een rij:
- Forfaitaire waarden zijn opgesteld om moeilijk of niet te becijferen posten te kunnen waarderen.
- Afkapwaarden en geldigheidsduur van data zijn bepaald, zodat ze recht doen aan het doel tot verduurzaming.
- De toewijzing van milieukosten naar levensfase is scherp gemaakt.
- Verdeling van algemene milieukosten naar mengselniveau en ook borging van claims zijn inzichtelijk gemaakt.
- De waardering van hergebruiksvoordelen is bepaald en het voorkomen van dubbeltelling bij hergebruik is zeker gesteld.
SBK-protocol
Adequate toetsing volgens het SBK-protocol van de volgens PCR Asfalt berekende MKI-waarden garandeert de vergelijkbaarheid van MKI-cijfers. Bewuste onbekwaamheid loont niet langer! Opdrachtgevers kunnen, eenvoudig door conform PCR Asfalt uit te vragen, ondergrenzen voor duurzaamheid aangeven en leveringen controleren. Hiermee worden investeringen in verduurzaming rendabel.
VBW
De NL-PCR Asfalt wordt beheerd door Vakgroep Bitumineuze Werken (VBW) van Bouwend Nederland. De PCR zal jaarlijks door de Technisch Inhoudelijke Commissie worden geëvalueerd en periodiek worden bijgewerkt naar de laatst verkregen inzichten.
De rekenregels PCR Asfalt zijn vanaf juni 2020 te gebruiken voor een goede vergelijking van milieueffecten van asfalt. De door de VBW mede ontwikkelde Virtuele Asfaltcentrale maakt het mogelijk om aan de hand van de rekenregels PCR Asfalt op (relatief) eenvoudige wijze de milieueffecten van asfalt inzichtelijk te maken en te waarderen. Bij toepassing wordt de juistheid van claims geborgd en wordt bewuste onbekwaamheid bij het opeisen van duurzaamheid onrendabel gemaakt.
Bron: Bouwend Nederland, Vakgroep Bitumineuze Werken (VBW)