Kees Weijmans: ”Zet de vitaliteit van bomen centraal”
Boomrooierij Weijtmans staat zowel nationaal als internationaal bekend om het professioneel rooien en snoeien van bomen. Kees Weijtmans kiest er echter voor om dat snoeien zoveel mogelijk te beperken. “Liever zie ik minder bomen die zich allemaal onder optimale omstandigheden kunnen ontwikkelen. Dat komt het eindbeeld ten goede.”
De geschiedenis van Boomrooierij Weijtmans gaat ver terug in de tijd. Het bedrijf bestaat al vanaf 1800 en inmiddels is de zesde generatie actief in het rooien en snoeien van bomen. Het bedrijf verzorgt met 35 werknemers werkzaamheden in binnen- en buitenland. Er werken goed opgeleide boomrooiers, chauffeurs, machinisten, European treeworkers en tree technicians. Daarnaast is er samenwerking met een vaste groep van circa 50 zzp’ers. Zo is er altijd flexibel om te gaan met de verschillende opdrachten.
Kees Weijtmans is de huidige directeur die met trots vertelt over de nieuwbouw die dit jaar wordt opgeleverd. Werken met bomen is hem met de paplepel ingegeven en hoewel hij een vrije keuze had, volgde hij bijna vanzelfsprekend zijn vader op. “Het is gewoon een boeiend vak, we doen alles wat met bomen te maken heeft. We rooien en snoeien zowel een enkele boom in een particuliere tuinen als grote aantallen bomen op hectares grote terreinen.” Als voorbeeld van dat laatste noemt hij de werkzaamheden bij het Terbregseplein. “Een terrein van 22 hectare dat we leeg moeten halen vanwege de ondertunneling van de A20.”
Lange aanlooptijd
Over die grote projecten vertelt Weijtmans dat die vrijwel altijd een lange aanlooptijd hebben. Bijvoorbeeld het project rondom het Terbregseplein. Vanwege de aanleg van een nieuwe tunnelbak is het nodig ruimte te maken voor de bouw daarvan. De 22 hectare bomen moet in één maand tijd gerooid worden. Veel en divers werk in een korte tijd. “De grote stukken bos kunnen zonder problemen overdag aangepakt worden, maar rondom de op- en afritten moet dat werk ’s nachts gebeuren.” Dat vraagt uiteraard een stipte planning en lastig daarbij is dat er altijd bezwaartermijnen lopen. Bij het Terbregseplein is de afspraak dat er 1 februari wordt gestart, maar de bezwaartermijn loopt tot en met 31 januari. “Het kan dus zijn dat we 31 januari alles klaar hebben staan, dat we precies weten wat wie allemaal moet doen, maar dat de operatie alsnog wordt afgeblazen.”
Dat afblazen gebeurt weleens, wat lastig is, maar wat ook meteen aangeeft dat Boomrooierij Weijtmans kan dealen met dit soort problematiek. Net als met de vele randzaken die bij een dergelijk project komen kijken. Denk bijvoorbeeld aan publicaties richting de omwonenden en natuurinstanties en aan uitleg aan passanten die tijdens de werkzaamheden met vragen komen. “Daarom hebben we behalve vakkundig ook betrouwbaar personeel. Onze werknemers hebben verstand van zaken en kunnen iedereen die met een vraag komt fatsoenlijk professionele uitleg geven. Bij elke klus hebben we altijd ook één vast aanspreekpunt voor als zich ingewikkelde situaties voordoen.”
Social Return en CO2
Bij een klus als die aan het Terbregseplein benadrukt Weijtmans de noodzaak om te werken met professionele machines, onder andere ook om de milieunormen te respecteren. “Daarnaast werken we in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen samen met SW-bedrijven ten behoeve van Social Return.” Noemenswaardig is ook dat het bedrijf de eerste Nederlandse boomrooierij is die de CO2 Footprinttrede 3 heeft behaald. “Wij lopen voor op de wetgeving. Het merendeel van onze voertuigen heeft reeds een Euro VI motor en voor inzet in de binnensteden beschikken wij over Silent uitgevoerde Euro VI auto’s.” Uniek vindt hij de door hen in te zetten telescoopkranen. Tot een hoogte van 32 meter zijn takken te pakken en af te zagen. “Eén man kan zo een complete boom, in delen of in zijn geheel en zonder klimmers, veilig en gecontroleerd rooien.”
Die aanwezigheid van vakmanschap en professionele machines is uiteraard ook van wezenlijk belang voor het uitvoeren van particuliere opdrachten. “Die kleinere opdrachten zijn de olie voor onze planning. Valt een grote klus uit dan kunnen we altijd terugvallen op de vragen vanuit de particulier.” Voor die particuliere klussen zijn er ook zogenaamde treeworkers in dienst: werknemers die bomen in klimmen om ze vervolgens in delen neer te halen. Een precisieklus die indien mogelijk ook met de telescoopkraan is uit te voeren. “Afhankelijk van de situatie ter plekke, maar bijvoorbeeld erg handig bij bomen die pal naast een drukke weg staan.” Bij particulieren speelt de kapvergunning een belangrijke rol, die moet uiteraard zijn afgegeven. “Protesten maak je hier daarom zelden mee. Als de eigenaar de telefoon pakt, heeft deze de beslissing al genomen.“
Bomen behouden
Is er twijfel over zagen dan gaat Weijtmans met de boomeigenaar in gesprek. Hij vertelt over een groot bouwperceel in Oisterwijk waar alle bomen moesten wijken. “Dan komen de nieuwe bewoners bijna in een polderlandschap wonen. Dan gaan we in gesprek, proberen we de mensen op andere gedachten te brengen, maar uiteindelijk is degene die betaalt ook degene die bepaalt. Als wij niet rooien, dan doet een ander het.” Geregeld gebeurt het dat de keuze valt op het behoud van bomen. Deze moeten dan uiteraard in goede conditie zijn. “Ook daarvoor hebben wij de kennis in huis. We bekijken de standplaats, onderzoeken hoe de wortels groeien en of de boom door snoei te corrigeren is.” Personeel gaat daarvoor geregeld naar contactdagen om met vakgenoten te sparren. Zagen heeft volgens Weijmans zeker niet altijd de eerste voorkeur. “Mensen denken dat vaak omdat we daarmee ons geld verdienen. Maar we geven graag ruimte aan nader onderzoek, dat we dan liever uitbesteden aan anderen om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen.”
Mocht het zo zijn dat tijdens werkzaamheden gekozen wordt om bomen te behouden, dan moet daarvoor volgens Weijtmans wel wat gebeuren. Zo noemt hij als voorbeeld het beschermen van de stam met staande planken. “Ik kijk daar vaak argwanend naar en zie dan dat de stammen op die manier wel goed beschermd worden, maar dat de aannemer het wortelpakket van de boom gewoon kapot rijdt. En dat wortelpakket is essentieel. Mocht de stam beschadigen dan herstelt een boom zich wel; zie het als het schaven van je ellenboog. Maar geen zuurstof en voeding krijgen omdat de wortels worden kapotgetrokken, is veel erger.” Ook ziet hij soms problemen met maaischade. Dat is te voorkomen door struiken rondom bomen te plaatsen. ”En ook bodemverdichting komt een boom niet ten goede.”
25% weghalen
Soms denkt Weijtmans wel eens dat 25% van de bomen beter kan worden opgeruimd. Dan gaat het om die bomen die niet onder optimale omstandigheden groeien; bomen die te dicht bij kruisingen en uitritten staan, wortelopdruk veroorzaken, problemen geven bij ondergrondse kabels en leidingen of die bijvoorbeeld te dicht bij een lantaarnpaal staan. “Ik kies duidelijk voor de boom. Geef die een goede standplaats zodat hij vitaal blijft. Dat betekent op termijn veel minder snoeien en een betere vitaliteit.” Bijna overal heeft grijs volgens hem nog voorrang op groen. Liever ziet hij dat andersom. ”Ik ben er ook erg voor om de waarde van bomen in geld uit te drukken. De belevingswaarde ervan om te zetten in euro’s. Daar is de groene wereld niet sterk in en daarom is groen nog altijd de sluitpost.”