Extra geld voor onderhoud en verkeersveiligheid
De Nederlandse infrastructuur behoort tot de wereldtop. Miljoenen mensen maken gebruik van de wegen, treinen, fietspaden, kanalen en rivieren. De infrastructuur staat onder druk door steeds meer en zwaarder verkeer. Minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven hebben daarom ruim 2,6 miljard euro uit het Infrastructuurfonds apart gezet om het onderhoud aan de wegen, het spoor en de waterwegen zeker te stellen. Ook wil de minister samen met provincies en gemeenten in totaal één miljard euro vrijmaken voor verkeersveilige infrastructuur. Maar tegelijkertijd speelt ook de discussie rond PFAS en stikstof. Infra Relatiedagen staat daardoor in het teken van de grote uitdagingen die momenteel spelen.
Veel sluizen, bruggen, tunnels en spoorverbindingen gaan al 75 jaar mee en moeten worden opgeknapt. Met de toepassing van nieuwe technieken wordt de infrastructuur duurzamer, betrouwbaarder en efficiënter in onderhoud. Minister Van Nieuwenhuizen: “Het gaat goed met de Nederlandse economie. En dat merken we. Het wordt steeds drukker onderweg. Dit stelt heel hoge eisen aan onze infrastructuur. Ik wil de basis op orde zodat mensen zich veilig en snel kunnen verplaatsen. Een hardwerkend, succesvol land met een bloeiende economie verdient een sterk fundament.”
Impuls sluizen en vaarwegen
Aanvullend op de grote reservering voor het onderhoud aan de infrastructuur geeft minister Van Nieuwenhuizen in 2020 met 100 miljoen euro uit het Infrastructuurfonds een flinke impuls aan de Nederlandse vaarwegen. Zo komt er 10 miljoen euro beschikbaar voor verbeteringen aan de aanlegplaatsen van de veerdiensten op de Waddenzee, is er 14,5 miljoen euro voor de aanpak van diverse sluizen op de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl en gaat er 10 miljoen naar het Maas-Waalkanaal, waar onder meer de oude sluis Weurt wordt opgeknapt. De maatregelen zorgen ervoor dat schippers sneller door de sluizen kunnen gaan en er minder oponthoud op de vaarwegen is.
Verkeersveiligheid
Minister Van Nieuwenhuizen trekt in 2020 met maatschappelijke partijen, provincies en gemeenten op om het aantal verkeersslachtoffers terug te dringen. Van Nieuwenhuizen: “Verkeersveiligheid is voor mij topprioriteit, want elk slachtoffer in het verkeer is er één te veel. Samen met andere overheden, maatschappelijke organisaties en private partijen werken we daarom ook volgend jaar keihard aan veiliger verkeer. Het streven is helder: nul verkeersslachtoffers.”
De minister wil een half miljard euro beschikbaar stellen voor verkeersveilige infrastructuur. Ze hoopt dat provincies en gemeenten eenzelfde bedrag willen investeren zodat er de komende tien jaar in totaal een miljard euro extra beschikbaar komt voor het aanpakken van gevaarlijke verkeerssituaties in gemeenten en provincies. In de periode 2020-2030 wil de minister daar jaarlijks 50 miljoen euro voor beschikbaar stellen.
In 2018 presenteerden ministers Van Nieuwenhuizen en Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) samen met provincies, gemeenten, vervoersregio’s en verschillende maatschappelijke organisaties een nieuwe visie op veilig verkeer, het Strategisch Plan Verkeersveiligheid. Als onderdeel van die aanpak worden in provincies en gemeenten de gevaarlijke wegen, fietspaden en kruispunten en rotondes in kaart gebracht. Met het extra geld dat de minister nu beschikbaar wil stellen, kunnen deze gevaarlijke situaties snel worden aangepakt.
Wegen en PFAS/Stikstof
In 2020 wordt bijna 3 miljard geïnvesteerd in aanleg en beheer en onderhoud van wegen. Minister Van Nieuwenhuizen zet hiermee belangrijke stappen om de groei van het autoverkeer en de zwaardere belasting van het goederentransport op de weg op te vangen.
De uitspraak van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof heeft in meer of mindere mate gevolgen voor een aantal wegprojecten die daarvoor in voorbereiding zijn. Dat geldt ook voor de PFAS-discussie. De minister heeft een tijdelijke, landelijke achtergrondwaarde voor PFAS vastgesteld voor de land- en waterbodem op basis van wetenschappelijk onderbouwd advies van het RIVM en Deltares. Van Veldhoven heeft afgesproken met opdrachtgevers, gemeenten, provincies en waterschappen de geboden ruimte zo snel mogelijk en maximaal te gebruiken. Voor grond- en baggerbedrijven die in de knel zijn gekomen, wil het kabinet de mogelijkheden om aan krediet te komen verruimen. Ook wil Minister van Veldhoven bekijken wat in de aanpak van niet genormeerde- en zeer zorgwekkende stoffen beter kan en hoe de kraan voor dit soort stoffen kan worden dichtgedraaid.
Het RIVM adviseert op basis van metingen een achtergrondwaarde van 0,8 microgram PFAS per kilo grond voor de landbodem te hanteren, en 0,9 microgram per kilo voor de stof PFOS (één van de duizenden stoffen uit de PFAS-groep). Deltares heeft een soortgelijk onderzoek gedaan naar de achtergrondwaarde PFAS in de waterbodem. Deltares adviseert 0,8 microgram PFAS per kilo te hanteren, en 3,7 microgram voor PFOS. Dit betekent in de praktijk dat grond- en baggerbedrijven meer ruimte hebben om veilig grond te verzetten en te baggeren. De nieuwe achtergrondwaarden voor PFAS voor de land- en waterbodem zijn direct ingegaan.
Vanaf maart 2020 naar 100
Het kabinet besloot in november 2019 de snelheid te verlagen vanwege de stikstofuitstoot en -neerslag. Sinds de Raad van State een streep zette door het stikstofbeleid, liggen veel projecten stil. Het kabinet wil met de snelheidsverlaging ruimte creëren voor de bouw- en infrastructuur en in mindere mate voor natuurherstel. Om de stikstof-uitstoot te verminderen wordt de maximumsnelheid verlaagd van 130 naar 100 kilometer per uur op autosnelwegen. Dit geldt overdag en wordt van kracht op zijn vroegst vanaf het lange weekend van donderdagavond 12 maart tot en met maandag 16 maart. Dan worden de borden met de nieuwe snelheden langs de wegen aangepast, schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen (Verkeer) maandag aan de Kamer.
Als de werkzaamheden dat weekend niet door kunnen gaan, bijvoorbeeld als gevolg van slecht weer, volgt een tweede poging van donderdagavond 26 maart tot en met zondagavond 30 maart. Overal in Nederland wordt de snelheid tussen 6.00 uur en 19.00 uur verlaagd naar 100 kilometer per uur. In de avond en de nacht mag nog wel 130 kilometer per uur worden gereden waar dat nu ook nog mag.
Spoor
Staatssecretaris Van Veldhoven steekt 2,6 miljard euro in aanpassingen op en rond het spoor. Het geld wordt gebruikt om het spoor klaar te maken voor de toekomst. Om de groei aan reizigers en goederen aan te kunnen, is het nodig om het spoor intensiever te gaan benutten. Het kabinet investeert in het nieuwe spoorbeveiligingssysteem ERTMS, waarmee treinen veilig dichter op elkaar kunnen rijden. De komende jaren worden spoor en treinen voorzien van dit nieuwe, digitale systeem. Ook wordt het spoor de komende jaren klaargemaakt voor meer frequente treinen, zoals de populaire ‘tienminutentrein’ die nu al rijdt tussen Amsterdam, Utrecht en Eindhoven.
Duurzaam vervoer
De komende jaren wordt werk gemaakt van de uitvoering van afspraken uit het Klimaatakkoord. Ons transport veroorzaakt een kwart van de CO2-uitstoot. Daarom neemt het kabinet tal van maatregelen om het vervoer te verduurzamen. De aanschaf van een elektrische auto, die tijdens het rijden geen broeikasgassen uitstoot, wordt gestimuleerd. Voor particulieren en ondernemers, nieuw of tweedehands. Om het laden van elektrische auto’s net zo makkelijk als het laden van je telefoon te maken worden de komende jaren in totaal 1,8 miljoen laadpunten gebouwd, waaronder ‘slimme laadpunten’ die de capaciteit van het stroomnetwerk verbeteren. Mensen met een benzine- of dieselauto kunnen groener tanken. Daarnaast komt er meer ruime voor het geheime wapen tegen de drukte: de fiets. Op tal van plekken gaat de schop in de grond voor meer fietsenstallingen en snelfietsroutes. En de aanschaf van een geavanceerde fiets om grotere afstanden af te kunnen leggen wordt een stuk eenvoudiger en betaalbaarder door een nieuwe leaseregeling.
Circulaire economie
De ontbrekende schakel om de klimaatdoelen van Parijs te halen, is de circulaire economie: een economie zonder afval. De ambitie van het kabinet is dat Nederland in 2030 50% van de gebruikte materialen zoveel mogelijk hergebruikt. En afval wordt zoveel mogelijk tot bruikbare grondstof verwerkt. Daarom maakt het kabinet in 2020 eenmalig €80 miljoen vrij om circulaire projecten die ook CO2-reductie opleveren in onder meer de grond-, weg- en waterbouw en de kunststofketen te stimuleren. Daarnaast maakt het kabinet in de begroting voor 2020 €8 miljoen vrij voor programma’s die de overgang naar een circulaire economie in verschillende sectoren moeten bevorderen.
Extreem weer
Ook in 2020 volgen maatregelen tegen de gevolgen van extreem weer, zoals wateroverlast door hevige regenval, droogte en overstromingsgevaar. Naast de jaarlijkse uitgaven uit het Deltafonds om onder meer onze dijken sterker te maken, is er in 2020 weer circa 10 miljoen euro beschikbaar voor kennisprogramma’s en lokale projecten om klimaatschade te beperken, zoals het onderlopen van stadswijken bij hevige buien.