Stikstofreductie met elektrische UTV

Alles is mogelijk: Leffert UTV met kiepbare trailer.

Tekst: ing. Frank de Groot

Het begon allemaal zo’n twaalf jaar geleden, toen de Toyota Prius nog als innovatieve duurzame vervoersoplossing werd gezien. Vanuit de overtuiging dat we allemaal iets kunnen doen om het milieu te verbeteren bedacht Theo de Jong uit Friesland dat een zitmaaier toch ook met een accu uit te voeren moest zijn. Hij knutselde net zolang totdat hij een werkende elektrische zitmaaier had. “De buren ook blij, want hij maakt nauwelijks geluid”, aldus De Jong.
Toen de tweejaarlijkse Landbouwbeurs Assen (tegenwoordig Agrotechniek Assen) lucht kreeg van deze noviteit, kreeg De Jong de vraag of hij wilde deelnemen aan de beurs. “Dus stond ik daar met de elektrische zitmaaier, maar ook met een prototype van een UTV met het opschrift: ‘elektrisch’. Moest ik nog verder ontwikkelen. Maar ja; je moet daar wel met iets gaan staan, natuurlijk.”
Na een persbericht over zijn deelname in de Telegraaf, was het hek van de dam. “Ik kreeg ineens van alle kanten vragen over de elektrische zitmaaier, maar vooral ook die elektrische UTV. Ik heb toen in een half jaar tijd dit bedrijf opgezet en ben in 2010 gestart. We groeien nog steeds en ook grote verhuurders beginnen belangstelling te krijgen.”

Stefan Stokebrook (links) en Theo de Jong (rechts): “De mogelijkheden om de stikstof-uitstoot te beperken zijn met onze machines enorm groot. We leveren dan ook maatwerk.”

Maatwerk

Wie de UTV’s van Frisian Motors voor het eerst ziet, krijgt wellicht een associatie met een elektrische golfkar, maar feitelijk is dat een belediging voor deze terreinwagens. Ze kenmerken zich door een robuust chassis en zijn uitgerust met spatwaterdichte Lithium- of AGM-accu’s die bovendien schokbestendig zijn. Er kan dus met deze UTV’s door ruw terrein worden gereden. De accu’s zijn in vier tot acht uur op te laden. Met een snellader zelfs in 2,5 tot vier uur.
Aan de achterzijde bevindt zich een kleine of grotere laadbak, met een laadvermogen tot 400 kg. Deze kan zelfs kiepbaar of geheel gesloten worden uitgevoerd. Er is ook een kiepbare UTV-trailer leverbaar. Verder heeft de transporter een kunststof dak en polycarbonaat voorruit, maar voor de koukleumen is er tevens een gesloten en verwarmde cabine mogelijk.
Door het verzwaarde chassis is deze alleskunner aan de voorzijde uit te rusten met een werktuigdrager voor de montage van schuifbordjes, rolvegers, manegevlakkers, veldspuiten, maaidekjes of zelfs een complete driepunts hefrichting. Ook is er mini-shovel leverbaar met vierwiel aandrijving. “Onze beperking is niet het assortiment. Natuurlijk hebben we standaardmodellen, maar feitelijk kan de klant er van alles aan toevoegen”, zegt Stefan Stokebrook, die verantwoordelijk is voor de verkoop. “Het chassis komt uit China, de rest bouwen we hier op.”

Onderhoud aan de UTV’s bij Frisian Motors. Links is een bijzondere variant te zien met gesloten laadbak.

Huren of kopen?

De werk- en voertuigen zijn te koop via Frisian Motors en enkele dealers verspreid over het land. Huren kan ook, via Rentric. Stokebrook: “Sinds kort hebben we echter een exclusieve overeenkomst gesloten met CNH Industrial Capital voor het leasen aan zakelijke gebruikers van alle leverbare modellen. Tevens hebben we een servicedienst die 24/7 beschikbaar is.”
Ondernemers kunnen verder gebruikmaken van de Vamil (Willekeurige afschrijving milieu-investeringen) en de MIA (Milieu investeringsaftrek) indien er Lithium-accu’s worden gebruikt. De Vamil biedt de mogelijkheid een bepaald percentage van het investeringsbedrag van de Frisian Motors machine op een willekeurig moment af te schrijven. In het kader van de MIA mag een bepaald percentage van het investeringsbedrag van de Frisian Motors machine extra ten laste worden gebracht van de winst over het kalenderjaar waarin het bedrijfsmiddel is aangeschaft, waardoor je per saldo minder belasting betaalt.
Volgens De Jong is gebruik van de MIA ook aantrekkelijk om helemaal te gaan voor Lithium accu’s: “Nu zijn Lithium-accu’s nog duurder dan AGM accu’s. Maar met MIA heb je tweederde van de meerkosten alweer terugverdiend. Overigens zijn we nu een Lithium-accu aan het testen die maar de helft kost van de huidige generatie Lithium-accu’s. Uiteindelijk zullen we alleen nog Lithium-accu’s toepassen.”

Er is ook een elektrische mini-shovel leverbaar.

Toepassingen

De toepassingen van de mini-shovel en elektrische zitmaaier zijn duidelijk. Maar de mogelijkheden van de Leffert UTV’s met laadbak lijken welhaast onbeperkt. Daarom eerst maar eens kijken naar de beperkingen in het gebruik. Standaard levert Frisian Motors de transporter op kenteken, zodat het voertuig is toegelaten voor gebruik op de openbare weg. Maar dan moet er wel rekening worden gehouden met een maximumsnelheid van 45 tot 60 km/hr en een actieradius van gemiddeld rond de 50 tot 80 km. “Sneller kan niet, in verband met de veiligheid. Je moet er dus geen lange afstanden mee willen rijden. Maar voor de rest ben je helemaal vrij”, aldus De Jong. “We kunnen ook extra accu’s bijplaatsen, waardoor de actieradius nog verder toeneemt, tot zelfs 180 km. Maar er zit natuurlijk een grens aan. Overigens worden de accu’s speciaal voor ons op maat gemaakt.”
De mogelijkheden vliegen over de tafel. Zoals bos- en landschapsbeheer of het waterschap, waarbij een beheerder het open terrein ingaat en ook wat mee wil nemen. Of recreatieve doeleinden, waarbij mensen worden vervoerd of rondgeleid. Maar ook het binnenstedelijk beheer van openbare ruimte biedt prima mogelijkheden, vervoer op evenemententerreinen (opbouw en afbraak), bezorgdiensten of zelfs intern vervoer in een groot distributiecentrum.
De Jong gaat verder: “Wat te denken van een wegenbouwproject, waarbij je vaak enkele kilometers werkterrein moet overbruggen. Of een woonwijk in aanbouw. Zet al die busjes aan de rand van de wijk en doe het vervoer van mensen en materiaal verder met een elektrische UTV. Een prima oplossing om de stikstofuitstoot van projecten te verlagen! Ik wil maar zeggen: de beperking zit in onze geest, niet bij Frisian Motors.”
Na het gesprek loop ik naar buiten met Stefan Stokebrook en zie tot mijn verbazing een Leffert op waterstof aan komen rijden. Stokebrook: “We testen al vier jaar met waterstof. Hierbij is de Leffert voorzien van een waterstoftank. Deze waterstof wordt omgezet in elektriciteit om de accu’s te voeden. We zijn tevreden over de testresultaten en verwachten daarom ook voor waterstof een toekomst.”