Emissievrij transporteren vanaf HUB010

Tekst: ing. Frank de Groot

Distributiecentrum HUB010 (midden rechts, aan het water).

Met een jaarlijkse vervangingsopgave van honderd kilometer riool behoort Rotterdam tot de grootste afnemers van rioolbuizen, putten en drainagesystemen. De gemeente Rotterdam heeft grote ambities op het gebied van circulariteit. In 2050 moet Rotterdam volledig circulair zijn. Daarnaast wil Rotterdam de binnenstad vanaf 2025 als zero-emmissiezone aanwijzen. Dat past in de ambitie van de overheid dat in 2030 de bouw- en infrasector emissievrij werkt. Vanaf 2025 gelden er daarom in veel steden zero-emmissiezones. In deze zones mogen alleen maar nieuwe voertuigen komen die emissievrij zijn. Vanaf 2030 moeten alle voertuigen in de zero-emissies zones volledig emissievrij rijden.

“De aanbesteding van de vervangingsopgave was bijzonder: gunning vond maar voor 20 procent plaats op basis van prijs, uiteraard wel met een prijsplafond. De milieukosten (MKI) telden voor 30% mee, emissievrij transport ook voor 30% en circulariteit voor de resterende 20%. Feitelijk werd de aanbesteding dus voor 80% door duurzaamheid bepaald”, zegt Thijs Kroese, Verkoopdirecteur Civiel & Infra bij Wavin. Uiteindelijk gaat de samenwerking tussen Wavin en de gemeente Rotterdam een looptijd aan van zes jaar, waarbij er iedere twee jaar wordt geëvalueerd.

Circulair

Belangrijk onderdeel van de gunningscriteria was de circulariteitsindex. Hoeveel procent van het materieel bestaat uit gerecycled materiaal en hoeveel procent kan er gerecycled worden? “Wij maken kunststof leidingsystemen van PE, PP en PVC. PVC leidingen bestaan al voor een belangrijk deel uit gerecycled materiaal. Voor PE en PP is dat technisch ook geen probleem, maar de van toepassing zijnde normen voor bijvoorbeeld drinkwaterleidingen staan nog geen toevoeging van gerecycled materiaal toe. Dat heeft onder meer met drukbestendigheid te maken. Mantelbuizen van PE mogen weer wel circulair zijn. Daarnaast maken we PP straatkolken en infiltratiekratten van volledig gerecycled materiaal. Die passen we in Rotterdam ook toe. Tot slot kunnen opdrachtgevers besluiten af te wijken van een private norm en voor een circulaire buis te kiezen”, vertelt Kroese.

Voor PVC ligt het percentage gerecycled materiaal momenteel op minimaal 40 procent over de gehele productrange. “We kunnen technisch naar 100 procent. Grootste uitdaging is echter: hoe komen we aan voldoende oude leidingen?”, zegt Tristan van de Pavert, Marketing Directeur Noord-West Europa bij Wavin Group. “Harde kunststoffen zijn enorm duurzaam. Als je een kunststof leiding na zestig jaar uit de grond haalt is deze nauwelijks verouderd. Het materiaal is inert, dus neemt niets op en staat ook niks af. UV-straling heeft onder de grond ook geen vat op de buizen en leidingen. En een slijmlaagje dat ontstaat aan de binnenzijde zorgt ervoor dat alles langsglijdt zonder slijtage te veroorzaken. Feitelijk kun je zelfs na honderd jaar de buizen nog hergebruiken, als je slim met modulaire maten werkt.”

Het merendeel van de rioolwerkzaamheden in Rotterdam komt voort uit verzakkingen, wijzigingen in aansluitingen en modernisatie. Kroese: “Grootste gevaar bij PVC buizen is niet het verouderen van het materiaal maar is de vervorming van een buis door de gronddruk. Als deze door de jaren heen ovaal of krom is geworden laat deze zich niet gemakkelijk meer verwerken in een nieuwe situatie. Dan resteert alleen recycling, in plaats van hergebruik. We willen echter zoveel mogelijk kunststof rioolbuizen verleggen in plaats van vervangen. We halen dan de buizen uit de grond en plaatsen deze opnieuw op de juiste hoogte en plek weer in de grond. Concreet betekent dit dat we rioolbuizen uit de grond halen, controleren, schoonmaken en vervolgens weer terugplaatsen met nieuwe afdichtingen. Samen met aannemers en de gemeente Rotterdam kijken we waar pilots gedraaid kunnen worden om dit proces te testen. Wavin heeft duurzaamheid hoog op de agenda staan. Niet alleen het gebruik van gerecycled materiaal neemt toe. Er wordt samen met steden ook gekeken naar oplossingen om beter bestendig te zijn tegen klimaatverandering. Dan praat je over slimme opvang van regenwater, tijdelijke opslag en hergebruik in tijden van droogte. Ook vergroening van de stad staat bij Wavin op de agenda, bijvoorbeeld om hitte stress tegen te gaan.”

Emissieloos

Een andere belangrijke troef bij deze duurzame aanbesteding is emissieloos transport van nieuwe leidingen, buizen, infiltratiekratten en kolken naar de binnenstad. HUB010 biedt daarvoor een oplossing. Met de HUB aan de stadsrand van Rotterdam, is het mogelijk om het last-mile traject met emissievrije voertuigen uit te voeren. “Op onze locatie hebben we de mogelijkheid ladingen te consolideren, tijdelijk in opslag te nemen of over te laden naar één van de emissievrije voertuigen van Vlot Logistics.”

De eerste producten zijn inmiddels al vervoerd via emissievrije voertuigen. “Het is voor ons ook een prachtige pilot om ervaring op te doen. We hadden al plannen binnen Wavin voor emissieloos transport, maar dat zou om economische redenen nog enige jaren kunnen duren voordat we dit tot uitvoering konden brengen. Toen kwam deze kans voorbij, waarbij de gemeente Rotterdam de randvoorwaarden binnen de tender zodanig had geschapen wat deze transitie heeft kunnen versnellen     . Voor ons kwam dat dus op een goed moment.”

Noviteiten in de grond

Naast de vervanging en verbetering van de riolering in Rotterdam, levert Wavin ook enkele noviteiten, zoals de TreeTank® en Tegra kolk.

TreeTank

De nieuwe TreeTank® van Wavin bevordert de groei van bomen en voorkomt dat de boomwortels het wegdek beschadigen. Op de plek waar de boom komt te staan, wordt een holle ruimte gecreëerd waarin kunststof kratten worden geplaatst. De boom wordt in het midden geplaatst, de rest wordt opgevuld met voedingsrijke grond voor de boom, substraat. Om de boom te stabiliseren, wordt deze verankerd. Naast      voeding zijn ook water, zuurstof en bodemleven belangrijk voor de boom om te groeien. Binnen de TreeTank kunnen optimale groei condities worden bereikt. De blauwe kratten van de TreeTank® hebben sterke zijwanden en deksels, hebben de grootste open ruimten en doorgangen en daarnaast de hoogste belastbaarheid qua verkeersklasse. Deze zorgen ervoor dat de grond rondom het systeem volgens de geldende normen verdicht kan worden. Kabels en leidingen kunnen zonder problemen door de kratten worden gevoerd en parkeren boven de kratten is evenmin een probleem. Zo wordt de boom beschermd tegen de druk van het wegdek, krijgt hij z’n optimale omgeving om te goeien en wordt het wegdek beschermd tegen de boom. Deze zal namelijk door zijn optimale condities in de TreeTank niet verder hoeven te “zoeken” naar water en voedingsstoffen zodat wortelopdruk wordt voorkomen.

TreeTank

Tegra kolk

De Tegra kolk is gemaakt van honderd procent “post consumer” gerecycled kunststof. De kolk zelf is ook volledig recyclebaar. Het 360˚ waterslot en zelfreinigend filter zorgen voor een optimale afvoer van het straatwater. Bladeren en ander straatvuil worden slim afgevangen, zodat deze niet in het achterliggende systeem of het milieu terechtkomen. De komvormige bodem en het gladde kunststof zorgen ervoor dat het slib zich centreert in de zandvang. Er kan geen vuil achterblijven in de randen of hoeken en ook komt de kolkenzuiger geen obstakels tegen. Zo heeft deze duurzaam geproduceerde kolk het beste filtersysteem, de grootste vuilvang en is deze met zijn lichte gewicht het gemakkelijkste te installeren en het beste te onderhouden.

Tegra Kolk

Wavin
www.wavin.com