Succesvolle bijeenkomst over nieuwe betalingsregeling
Een toezegging van inkooporganisatie Bizob om de betalingsregeling van MKB INFRA onder de aandacht te brengen van de 35 aangesloten gemeenten in Oost-Brabant. En ook het aanbod de betalingsregeling te presenteren bij veertien gemeenten in Twente. Dat zijn de concrete resultaten van de MKB INFRA -bijeenkomst op 30 mei jongstleden.
Tekst: Arie Grevers
Beeld: Kees Stuip
Discussiepanel in debat met de mensen in de zaal, vlnr: Johan Middelkamp (Sallandese Wegenbouw / MKB-INFRA), Jan-Paul Boutkan (provincie Overijssel), Sander Lubberhuizen (afdeling inkoop gemeente Enschede)en Egbert Nijenbanning (wethouder gemeente Hellendoorn).
Als je drie zeer succesvolle pilots hebt gedraaid met een nieuwe betalingsregeling in de gemeenten Horst aan de Maas, Houten en Enschede, is er alle aanleiding de aanbestedende diensten van andere gemeenten te wijzen op de zegeningen voor opdrachtgever en –nemer. Deze overweging is een belangrijke aanleiding geweest voor MKB INFRA om de organisatorische kracht van de Stichting Pioneering in te schakelen en gezamenlijk een bijeenkomst te organiseren in het Nijverdalse theater ZINIn.
Sprekers waren Hilde Palland, Tweede Kamerlid voor het CDA en aanbestedingsjurist, burgemeester Jorrit Eijbersen van Hellendoorn en Philip van Nieuwenhuizen, voorzitter en directeur van MKB INFRA. Jules Tonijck, projectleider ruimtelijke ontwikkeling bij gemeente Houten, Sander Lubberhuizen van de afdeling inkoop gemeente Enschede en zijn voorganger Jan-Paul Boutkan (nu provincie Overijssel) deelden als ware ambassadeurs hun ervaringen met de betalingsregeling. De laatste twee bemanden samen met Johan Middelkamp (Sallandese Wegenbouw / MKB-Infra) en Egbert Nijenbanning (wethouder gemeente Hellendoorn) eveneens het discussiepanel waarmee de middag werd afgesloten. Dagvoorzitter was Jan Wienk van Pioneering.
Regeldruk
Burgemeester Jorrit Eijbersen ging onder meer in op de regeldruk vanuit de overheid, waarmee ondernemers geconfronteerd worden. Al die regels – soms buitenproportioneel zwaar – maakt het hun vaak onmogelijk om voor gemeentelijke opdrachten in aanmerking te komen. “We zien dat regels vaak ontstaan als reactie op incidenten, soms hele zware incidenten als de vuurwerkramp in Enschede. Daardoor zijn ze vaak te zwaar aangezet en frustreren de dagelijkse praktijk. We moeten weer terug naar de bedoeling van regelgeving. Waarom doen we wat we doen? En door beleid en uitvoering weer in één hand te leggen, kun je papieren tijgers voorkomen. Ten derde: meer vertrouwen in de goede wil van burgers en ondernemers. De overheid hoeft er niet altijd tussen te zitten. Wederzijds vertrouwen is een belangrijke maatschappelijke waarde.”
Kennisontwikkeling essentieel
Ook Hilde Palland hekelde de doorgeslagen bureaucratie en de vaak overbodige administratieve rompslomp bij aanbestedingen. Het risicomijdend gedrag bij overheden heeft zich losgezongen van de dagelijkse praktijk en is erg abstract geworden. De overheid vraagt heel veel van de ondernemers. Daar kan flink in gesneden worden, bijvoorbeeld door controles bij aanbestedingen pas na de selectie door te voeren. Op gemeentelijk niveau neemt Palland enkele goede ontwikkelingen waar. “Meer gemeenten dan ooit organiseren dialoogdagen met ondernemers om de aanbestedingspraktijk te verbeteren.” Verder verwijst ze naar de Gids Proportionaliteit die een goede handleiding is voor welke eisen kunnen en welke niet. En ten slotte stemmen initiatieven als Beter Aanbesteden hoopvol. “Het is zo belangrijk de goede voorbeelden te delen. Die hebben we nodig voor kennisontwikkeling om een versnelling op gang te brengen.”
De voorzitter/directeur van MKBINFRA, Philip van Nieuwenhuizen, is ingenomen met wat hij hoort en samen met Hennie Peek is hij van mening dat de nieuwe betalingsregeling die ontwikkeld is door de branchevereniging, zo snel mogelijk vast onderdeel moet worden van de bestekken. Aansluitend was er een levendige uitwisseling tussen zaal en panelleden. Enkele bevindingen zijn opgenomen in het kader.
Concrete resultaten
Concrete resultaten van de bijeenkomst? Die waren er zeker. Bizob deed de toezegging de nieuwe betalingsregeling van MKB Infra onder de aandacht te brengen van de 35 gemeenten in Oost-Brabant. Dat zijn de gemeenten die aangesloten zijn bij deze inkooporganisatie. Verder ligt er een uitnodiging om de betalingsregeling te presenteren bij veertien gemeenten in Twente. Werk aan de winkel voor de werkgroep Betalingsregeling van MKB INFRA!
Nieuwe betalingsregeling
Wat onderscheid de nieuwe betalingsregeling van de oude? Op dit moment is voorfinanciering bij overheidsopdrachten nog altijd staande praktijk. Dat betekent dat de ondernemer wel drie maanden en soms langer moet wachten, voordat zijn termijnrekeningen betaald worden, waardoor het bedrijf de facto vleugellam is. Investeringen worden lastig en er is geen ruimte voor innovatie. Onder de betalingsregeling van MKB INFRA verloopt dat anders.
Al snel na ondertekening van het contract ontvangt het bedrijf een eerste aanbetaling voor onder meer bouwplaatskosten en leveranties. De uitvoeringstermijnen zijn vroegtijdig vrijgegeven, waardoor nog tijdens de uitvoering van de termijnwerkzaamheden, het geld op de rekening staat. In de praktijk ziet er dat als volgt uit. De ondernemer geeft op grond van de planning elke maand een inschatting van de te maken kosten en factureert deze. Bij een volgende factuur worden de eventuele afwijking van de raming direct verrekend. De ondernemer hoeft dus geen geld te lenen voor een voorfinanciering.
Als er geleend moet worden voor een project, kan de opdrachtgevende overheid dat beter zelf doen. Deze kan tegen een veel lagere rente geld lenen dan aannemers dat kunnen. Verder loopt het eventuele meerwerk mee in de maandelijkse facturering. Dus geen cumulatie van meerwerk, waarover in een latere fase gesteggel kan ontstaat, doordat niemand meer weet hoe het ook al weer precies zat. Verder worden de bankgaranties die ondernemers nu nog vaak moeten afgeven, overbodig. De nieuwe betalingsregeling is doelmatiger, eigentijdser en goedkoper. Van al die voordelen profiteren beide contractpartijen.
En dan is er nog het positieve maatschappelijk effect. Want met dezelfde snelheid waarmee gemeenten de hoofdaannemer betalen, moet deze op zijn beurt de rekeningen van de onderaannemers en leveranciers voldoen. Mocht een hoofdaannemer tijdens de uitvoering failliet gaan, dan is de kans vrijwel uitgesloten, dat hij de andere ondernemers in de uitvoerende keten meesleept in zijn ondergang. Want deze krijgen maandelijks direct na hun geleverde prestatie hun rekening betaald. Dus hun medewerkers komen bij een faillissement van de hoofdaannemer niet bij het UWV terecht. Dat is directe maatschappelijke winst.
Meer info:
- Johan Middelkamp: J.Middelkamp@sallandsewegenbouw.com
- Meriam de Koning: mdkja@hetnet.nl
Hilde Palland: “Het is belangrijk goede voorbeelden te delen.” Naast haar staat – op de rug – gezien dagvoorzitter Jan Wienk van Pioneering.
