Geïntegreerde beeldende kunst in openbare ruimte
Flevoland hecht veel belang aan kunst in de openbare ruimte, met name in het landschap. Ook bij infrastructurele projecten is er ruimte voor kunst. In het geval van Coupure Knardijk werd opdracht gegeven voor geïntegreerde beeldende kunst die verweven is met het weg- en waterbouwkundige ingreep in het landschap.
Tekst: Jacqueline Verhaagen
Beeld: GertJan van Rooij
Coupure Knardijk is onderdeel van de ongelijkvloerse kruising met turborotondes op de N302. Het betreft het knooppunt Lelystad-Harderwijk / Zeewolde-Dronten. Voor deze kruising werd, zeer ongebruikelijk, een waterkerende dijk rigoureus doorsneden. De betreffende Knardijk is van historisch belang: het is de omringdijk die ten grondslag ligt aan het droogleggen van Flevoland.
Al bij aanvang van het ontwerpproces werd Jacqueline Verhaagen betrokken met de vraag een kunsttoepassing te ontwikkelen en het concept van de dijkonderbreking gestalte te geven. Na teamsessies met architecten Nol Molenaar en Rudo Cleveringa, waarbij een gebiedsvisie werd geformuleerd, ontwikkelde Verhaagen haar ontwerp. De uitvoering van de rotonde was in handen van Strukton.
Dijkdoorsnijding zichtbaar
Om voor passanten nadrukkelijk ervaarbaar te maken dat ze een dijkdoorsnijding passeren, heeft Verhaagen de wanden van de coupure doorgezet op de kopse kanten van de dijkdoorsnijding en eveneens op de bovenkant van het dijklichaam. Als materiaal voor de uitvoering koos Verhaagen voor basalt. Het materiaal is eigen aan waterkeringen en heeft een karakteristieke krachtige uitstraling. Hiermee wordt een sculpturaal, monolitisch volume gecreëerd dat in de Knardijk verzonken lijkt te zijn. Men rijdt als het ware door een waterkering heen.
De coupure is al vanaf ruime afstand zichtbaar voor aankomend autoverkeer. Ook voor fietsers en passanten op de bovengelegen rotondes is het werk goed waarneembaar. Bijzonder is verder dat het gebruikte basalt plaatselijk gerecycled kon worden uit de dijken in Flevoland die verbreed werden. De uitvoering was in handen van Serge Ligthart, telg uit een oud geslacht van steenzetters en één van de weinigen die het ambacht van het basalt opmetselen nog verstaat.
Meer kunstwerken: https://jacquelineverhaagen.nl
